________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद १७ सू० ९ लेश्याविशेषनिरूपणम् हे गौतम ! 'एवं चेव' एवञ्चैव-भवनवा सिनामिव वानव्यन्तराणामपि प्रागुक्ताश्चतस्रो लेश्याः प्रज्ञप्ताः, 'वाणमंतरीण वि' वानव्यन्तरीणामपि चतस्रः प्रागुक्ताले श्याः प्रज्ञप्ताः, 'जोइसियाणं पुच्छा' ज्योतिष्काणां कतिले श्याः प्रज्ञप्ताः ? इति पृच्छा, भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'एगा ते उलेस्सा' एका तेजोलेश्पा ज्योतिष्काणां प्रज्ञप्ता 'एवं जोइसिणीण वि' एवम्ज्योतिष्काणामिव ज्योतिष्कीणामपि एका तेजोलेश्या प्रज्ञप्ता, गौतमः पृच्छति--'वेमाणियाणं पुच्छ।' वैमानिकानां कतिलेश्याः प्रज्ञप्ताः ? इति पृच्छा, भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'तिनि लेस्साओ पणत्तानो' तिस्रो लेश्याः वैमानिकानां प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा-तेउलेस्सा पम्हलेस्सा मुक्कलेस्ला' तद्यथा-तेजोले इपा, पदमलेश्या, शुक्ललेइया, गौतमः पृच्छति-वेमाणिणोणं पुच्छा' वैमानिकीनां कतिलेश्याः प्रज्ञप्ताः ? इति पृच्छा, भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'एगा तेउलेरसा' एका तेजोलेश्या वैमानिकीनां प्रज्ञप्ता, वैमानिक्या देव्याः
गौतमस्वानी-हे भगवन् ! यानव्यन्तर देवों में कितनी लेश्याएं होती हैं ?
भगवान्-हे गौतम ! भवनवासियों के समान वानव्यन्तरों में भी प्रारंभ की चार लेश्याएं होती हैं । वानव्यन्तरी देवियों में भी यही चार लेश्याएं पाई जाती हैं।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! ज्योतिष्क देवों में और देवियो में कितनी लेश्याएं होती है ?
भगवान्-हे गौतन! ज्पोतिष्क देव एवं देवी मे एक तेजोलेश्या ही होती है। गौतमस्वामी-हे भगवन् ! वैमानिक देवों में कितनी लेश्याएं होती है ?
भगवन्-हे गौतम ! तीन लेश्याएं होती हैं, वे इस प्रकार हैं-तेजोलेश्या, पद्मलेश्या और शुक्ललेश्या ।
गौतमस्वामी-वैमानिक देवियों में कितनी लेश्याएं होती है ? भगवान् -हे गौतम ! एक तेजोलेश्या ही होती है। वैमानिक देवियां શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્! વાનચંન્તર દેવેમાં કેટલી વેશ્યાઓ હોય છે?
શ્રી ભગવાન ગૌતમ ! ભવનવાસીઓની સમાન વાવ્યતરામાં પણ પ્રારંભની ચાર લેશ્યાઓ હોય છે, વનવ્યન્તરી દેવીઓમાં પણ આજ ચાર લેશ્યાઓ મળી આવે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! જતિષ્ક દેવામાં અને દેવીઓમાં કેટલી વેશ્યાઓ हाय छ ?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! તિષ્ક દેવમાં-દેવીઓમાં એક તેજેશ્યા જ હોય છે. શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન ! વૈમાનિક દેવામાં કેટલી લેશ્યાએ હોય છે?
શ્રી ભગવન- હે ગૌતમ ! ત્રણ લેશ્યાઓ હેય છે, તે આ પ્રકારે છે–તેજલેશ્યા, પલેશ્યા અને શુકલેશ્યા.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-માનિક દેવીઓમાં કેટલી વેશ્યાઓ છે? શ્રી ભગવાન- હે ગૌતમ ! એક તેજલેશ્યા જ હોય છે, વૈમાનિક દેવીઓ સૌધર્મ
श्री. प्रशान। सूत्र:४
