Page Text
________________
प्रमेययोधिनी टीका पद १८ ० १४ भाषाद्वारनिरूपणम्
४७१
सूक्ष्मो नो बादरः खलु नो सूक्ष्मत्व नो बादरत्वपर्यांयविशिष्टः सन् कियत्कालपर्यन्तं निरन्तरमवतिष्ठते ? इति पृच्छा, भगवानाह - 'गोयना !' हे गौतम ! 'साईए अपज्जवसिए' सादि - कोsपर्यवसितः सिद्धो नो सूक्ष्म को बादरो भवति 'दारं १८' अष्टादशं सूक्ष्मद्वारं समाप्तम्,
अथ एकोनविंशतितमं संज्ञिद्वारं प्ररूपयितुमाह - 'सण्णीणं भंते ! पुच्छा' हे भदन्त ! संज्ञी खलु संज्ञित्वपर्याविशिष्टः सन् कियत्कालपर्यन्तं निरन्तरमवतिष्टते ? इति पृच्छा, भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम! 'जहणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसय पुहुतं सातिरेगं' जघन्येन अन्तर्मुहूर्तम् उत्कृष्टेन सागरोपमशतपृथक्त्वम् सातिरेकं यावत् संज्ञी संज्ञित्वपर्या विशिष्टः सन् निरन्तरमवतिष्ठते, तथा च यदा कश्चित्प्राणी असंज्ञिभ्य उद्दृश्य संज्ञिषु उत्पद्यते तत्र चान्तर्मुहूर्त जीवित्वा पुनरपि असंज्ञिषु उत्पद्यते तदा जघन्येन अन्तमुहूर्तमवसेयम्, उत्कृष्टेनतु संज्ञित्वे एव सागरोपमशतपृथक्त्वं स्पष्टमेव गौतमः पृच्छति - किया जा चुका है।
taarat - हे भगवन् ! नोसुक्ष्म नोचादर जीव कितने काल तक नोसूक्ष्म नो बादर पने में निरन्तर बना रहता है ?
भगवान् - हे गौतम! सादि अपर्यवसित काल तक रहता है । नोसूक्ष्म नोबादर सिद्ध है और सिद्ध पर्याय सदा काल तक रहती है । (द्वार १८) उनीसवें संज्ञी द्वार की प्ररूपणा की जाती है
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! संज्ञी जीव लगातार कितने काल तक संज्ञी पने में बना रहता है ?
भगवान् हे गौतम! जघन्य अन्तर्मुहूर्त्त तक, उत्कृष्ट सौ सागरोपम पृथक्त्व से कुछ अधिक काल तक संज्ञी जीव निरन्तर संज्ञी रहता है । जब कोई जीव असंज्ञीपर्याय से निकल कर संज्ञी पर्याय में उत्पन्न होता है और उस पर्याय में अन्तर्मुहूर्त्त तक जीवित रह कर फिर असंज्ञी पर्याय में उत्पन्न हो जाता है, तब यह अन्तर्मुहूर्त ही संज्ञी अवस्था में रहता है । उत्कृष्ट किंचित् काल अधिक શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ ! ને સૂક્ષ્મ નાબાદર જીવ કેટલા કાળ સુધી નાસૂમના માદર પણામાં નિરન્તર બની રહે છે ?
અપ વસિતકાળ સુધી રહે છે. નાસૂક્ષ્મ નાખાદર સિદ્ધ છે અને સિદ્ધ પર્યાય સદાકાળ રહે છે. (દ્વાર ૧૮)
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! સાદિ
એગણીસમાં સ’સીદ્વારની પ્રરૂપણા કરાય છે—
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ | સૌંજ્ઞી જીવ નિરન્તર કેટલાકાળ સુધી સ`જ્ઞી ખની રહે છે ? શ્રી ભગવાન્—હે ગૌતમ ! જઘન્ય અન્તર્મુહૂર્ત સુધી, ઉત્કૃષ્ટ સા સાગરોપમ પૃથકથી કાંઇક અધિકકાળ સુધી સજ્ઞી જીવ નિરન્તર સંજ્ઞી રહે છે. જ્યારે કોઇ જીવ અસ’જ્ઞી પર્યાયથી નિકળીને સંજ્ઞીપર્યાયમાં ઉત્પન્ન થાય છે અને તે પર્યાયમાં અન્તર્મુહૂત સુધી
श्री प्रज्ञापना सूत्र : ४
| SR No. | 006349 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 841 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 58 MB |