________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद १८ ० १३ आहारद्वारनिरूपणम्
४४७
हारएणं भंते ! पुच्छा, गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसेणं तिण्णि समया, अजोगभवत्थवलि अणाहारएणं पुच्छा, गोयमा ! जहण्णेणं उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं दारं १४ ॥ सू० १३ ॥
"
छाया - आहारकः खलु भदन्त ! पृच्छा, गौतम ! आहारको द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथाछद्मस्थाहारकश्च, केवल्याहारकच छद्मस्थाहारकः खलु भदन्त ! छद्मस्थाहारक इति कालतः कियचिरं भवति ? गौतम ! जघन्येन भुल्लरूमवग्रहणं द्वि समयोनम्, उत्कृष्टेन असंख्येयं कालम्, असंख्येया उतर्पिण्यवसर्पिण्यः कालतः, क्षेत्रतोऽङ पुलस्यासंख्येयभागम्, केवल्या हारकः केवल्याहारक इति कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम ! जवन्येन अन्तर्मुहूर्तम्, उत्कृष्टेन देशोनां पूर्व
आहार द्वार
शब्दार्थ - (आहारएणं भंते ! पृच्छा ?) भगवन् ! आहारक- के विषय में पृच्छा ? (गोमा ! आहारए दुविहे पण्णत्ते) हे गौतम ! आहारक दो प्रकार के कहे हैं (तं जहा छउमत्थ आहारए य केवलि आहारए य) छद्मस्थ आहारक और केवली आहारक (छउमत्थाहारए णं भंते ! छउमत्थाहारए त्ति कालओ केवच्चिरं होइ ?) छद्मस्थ आहारक हे भगवन् ! छद्मस्थ आहारक पनेमें कितने काल तक रहता है ? (गोयमा ! जहन्ने खुड्डागभवग्गणं दुसमयऊणं) हे गौतम! जघन्य दो समय कम क्षुद्र भवग्रहण परिमित (उकोसेणं असंखेज्जं कालं) उत्कृष्ट असंख्यात काल (असंखेजाओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ) काल से असंहयात उत्सर्पिणी- अवसर्पिणियां (खेत्तओ अंगुलस्स असंखेज्जइभार्ग) क्षेत्र से अंगुल का असंख्यात वां भाग
( केवलिआहारए णं भंते ! केवलिआहारए ति कालओ केवच्चिरं होइ ?)
આહાર–દ્વાર
शब्दार्थ - (आहारएणं भंते! पुच्छा ?) हे भगवन् ! आहार विषे पृथ्छा १ (गोयमा ! आहार दुविहे पण्णत्ते) हे गौतम! महा२४ मे प्रारना छे (तं जहा छउमत्थ आहारए य केवल आहार ) छमस्थ आहार भने देवसि आहार (छउमत्थाहारएणं भंते ! छउमत्थाहारएत्ति कालओ केवच्चिरं होइ ?) हे भगवन् ! छद्दभस्थ आहार छभस्थ भाडा२४पाथी डेटा अण सुधी रडे छे ? (गोयमा ! जहणणेणं खुड्डागभवग्गहणं दुसमयऊणं) हे गौतम! भवन्य मे समय छ। क्षुद्रभव ग्रहषु परिमित (उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं ) ठाणथी असंख्यात उत्सर्पिणी - गवसर्पिणीये (खेत्तओ अंगुलस्स असंखेज्जइ भागं ) क्षेत्रथी આંગલના અસંખ્યાતમા ભાગ
(केलि आहारए भंते ! केवलि आहारएत्ति कालओ केवच्चिरं होइ ?) हे भगवन् ! ठेवली
श्री प्रज्ञापना सूत्र : ४