________________
प्रज्ञापनासूत्रे वेयालिं जलपहेणं गच्छइ' नावागतिस्तावद्-यत् खलु नावा-नौकया पूर्ववैतालीतः-पूर्ववैतालीतटात दणिक्षवैताली जलपथेन गच्छति 'दाहिणवेतालीओ वा अवरवेतालिं जलपहेणं गच्छइ, से नं णावागती ७' दक्षिणवैतालीतो वा अपरवैतालीम्-पश्चिमवैताली जलपथेन गच्छति सा एषा नावागतिः प्रज्ञप्ता ७, गौतमः पृच्छति-'से किं तं णयगती ८ ?' तत्-अथ का सा नयगतिः प्रज्ञप्तत ? भगवानाह-'णयगती-जंणं णेगम संगहावहार उज्जुसुय सदसमभिरूढ एवंपूयाणं नयाणं जागती, अहवा सव्वणया विजं इच्छंति, से तं नयगती ८' नयगती स्तावत्-यत्-खलु नैगमसंग्रहव्यवहारऋजुसूत्रशब्दसमभिरूढ एवंभूतानां नयानां या गतिः प्रवर्तते अथवा सर्वनया अपि यमिच्छन्ति सा एषा नयगतिः प्रज्ञमा ८, गौतमः पृच्छति'से कि तं छायागती १' तत्-अथ का सा छायागतिः प्रज्ञप्ता ? भगवानाह-'छायागती-जंणं हयछायं वा, गयछायं वा नरछायं वा, किण्णरछायं वा, महोरगछायं वा, गंधव्व. छायं वा, उसहछायं वा, रहछायं वा, छत्तछायं वा, उपसंपज्जित्ताणं गच्छइ से तं छायागती९१ छायागतिस्तावद्-पत् खलु हयच्छायां वा-अश्वच्छायां वा गजच्छायां वा, नरच्छायां वा, किन्नरच्छायां वा, महोरगच्छायां वा, गन्धवेच्छायां वा ऋषभच्छायां वा रथच्छायां वा
भगवान्-नौका के द्वारा पूर्व वैताली से दक्षिण वैताली अथवा दक्षिण वैताली से पश्चिम वैताली-तट तक जलमार्ग से जाना नावागति है।
गौतमस्वामी-नयगति किसे कहते हैं ?
भगवान्-हे गौतम ! नैगम, संग्रह, व्यवहार, ऋजुसूत्र, शब्द, समभिरूढ और एवंभून नयों की जो गति होती है वह नयगति, अथवा जिसे सभी नय मानते हैं, वह नयगति।
गौतमस्वामी-छायागति क्या है ?
भगवानू-घोडे की छाया को, हाथी की छाया को, मनुष्य की छाया को, किन्नर की छाया को, महोरग की छाया को, गंधर्व की छाया को, वृषभ की छाया को,रथकी छाया को,छत्र की छाया को,आश्रय करके होनेवाली गति छायागति है।
શ્રી ભગવા–નાવ દ્વારા પૂર્વ પૈતાલીથી અથવા દક્ષિણ તાલીથી પશ્ચિમ વેતાલી તટ સુધી જળ માર્ગેથી જવું તે નાવાગતિ છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-ભગવન્! નય ગતિ કેને કહે છે?
શ્રી ભગવાન ગૌતમ ! નેગમ, સંગ્રહ, વ્યવહાર જજીસૂત્ર, શબ્દ, સમભિરૂઢ અને એવંભૂત નાની જે ગતિ હોય છે તે નાગતિ અથવા જેને બધા નય માને છે તે નયગતિ છે.
શ્રી શૈતમસ્વામી-હે ભગવન છાયાગતિ શું છે?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ! ઘેડાની છાયાને હાથીની છાયાને મનુષ્યની છાયાને કિન્નરની છાયાન, મહારગની યાને, સન્યનો છયાને, વૃષભની યાને, ની છાયા, છત્રની છાયાને, આશ્રય કરીને થનારીગતિ છાયાગતિ કહેવાય છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૩
