Page Text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे स्पर्शनेन्द्रियं प्रज्ञप्तम् , अथ पृथिवीकायिकानामेव स्पर्शनेन्द्रियस्याल्पबहुत्वं पृच्छति-'एएसिणं भंते ! पुढविकाइयाणं फासिदियस्स ओगाहणट्टयाए हे भदन्त ! एतेषां खलु पूर्वोक्तानां पृथिवीकायिकानां स्पर्शनेन्द्रियस्य अवगाहनार्थतया 'पएसट्टयाए ओगाहणपएसट्टयाए कयरे कयरेहितो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा ? प्रदेशार्थतया, अवगाहनप्रदेशार्थतया-अवगाहनप्रदेशोभयापेक्षयेत्यर्थः, कतराणि कतरेभ्योऽल्पानि वा, बहुकानि वा, तुल्यानि वा, विशेषाधिकानि वा भवन्ति ? भगवानाह-'गोयमा ! हे गौतम ! 'सव्वत्थोवे पुढविकाइयाणं फासिदिए ओगाहणयाए' सर्वस्तोकं पृथिवीकायिकानां स्पर्शनेन्द्रियम् अवगाहनार्थतया भवति, 'तं चेव पएसट्ठयाए अणंतगुणे' तदेव-उपर्युक्तमेव स्पर्शनेन्द्रियं प्रदेशार्थतया अनन्तगुणं भवति, गौतमः पृच्छति-'पुढविक्काइयाणं भंते ! फासिदियस्स केवइया कक्खडगरुयगुणा पण्णता?' हे भदन्त ! पृथिवीकायिकानां स्पर्शनेन्द्रियस्य कियन्त:कर्कशगुरुकगुणाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'अणंता पण्णत्ता' अनन्ताः स्पर्श नेन्द्रियस्य कर्कशगुरुकगुणाः प्रज्ञप्ता, 'एवं मउयलहुयगुणा वि' एवम्-कर्कशगुरुकगुणा इव अवगाढ कही है। ___ अव स्पर्शनेन्द्रिय के अल्पबहुत्व के विषय में गौतमस्वामी प्रश्न करते हैंहे भगवन् ! पृथ्वीकायिकों की स्पर्शनेन्द्रिय अवगाहना की अपेक्षा, प्रदेशों की अपेक्षा तथा अवगाहन एवं प्रदेश-दोनों की अपेक्षा कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक है ?
भगवान-सब से कम पृथ्वीकायिकों की स्पर्शनेन्द्रिय अवगाहना की अपेक्षा से है, वह स्पर्शनेन्द्रिय प्रदेशों की अपेक्षा अनन्तगुणी है।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! पृथ्वीकायिकों की स्पर्शनेन्द्रिय के कर्कश गुरु गुण कितने कहे हैं ?
भगवान्-हे गौतम ! पृथ्वीकायिकों की स्पर्शनेन्द्रिय के कर्कशगुरु गुण अनन्त कहे हैं । इसी प्रकार मृदु-लघु गुण भी अनन्त कहे हैं। गौतमस्वामी-हे भगवन् ! पृथ्वीकायिकों की स्पर्शनेन्द्रिय के कर्कशगुरु गुणों
હવે સ્પર્શનેન્દ્રિયના અલ્પ બહત્વના વિષયમાં શ્રી ગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે-હે ભગવન ! પૃથ્વી કાયિકની સ્પર્શનેન્દ્રિયની અવગાહનાની અપેક્ષાએ, પ્રદેશોની અપેક્ષાએ તથા અવગાહના અને પ્રદેશ–બનેની અપેક્ષાએ કેણ કેનાથી અ૫, ઘણી, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે?
શ્રી ભગવાન–બધાથી ઓછી પૃથ્વીકાવિકોની સ્પર્શનેન્દ્રિય અવગાહનાની અપેક્ષાએ છે, તેજસ્પર્શન્દ્રિય પ્રદેશોની અપેક્ષાએ અનન્તગણી છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી હે ભગવન ! પૃથ્વીકાયિકેની સ્પશનેન્દ્રિયના કર્કશ ગુરૂ ગુણ કેટલા છે?
શ્રી ભગવાન –હે ગૌતમ! પૃથ્વીકાયિકેની સ્પર્શનેન્દ્રિયના કર્કશ ગુરુગુણ અનન્ત કહ્યા છે. એજ પ્રકારે મૃદુ-લઘુગુણ પણ અનન્ત કહ્યા છે.
श्री. प्रशान। सूत्र : 3
| SR No. | 006348 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 955 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 62 MB |