Page Text
________________
४४२
प्रज्ञापनासूत्रे
मुक्तानि आहारकशरीराणि औदारिकाणीव भावयितुमाह-'तत्थ णं जे ते मुक्केल्लया ते गं अणंता जहा ओरालियस्स मुकिल्लया तहेव भाणियव्या' तत्र खलु-तदुभयेषां मध्ये यानि तावद् मुक्तानि आहारकशरीराणि तानि खलु अनन्तानि भवन्ति, यथा औदारिकस्य मुक्तानि शरीराणि अनन्तत्वेन भणितानि तथैव आहारकस्यापि मुक्तानि शरीराणि अनन्तत्वेन भणितव्यानि-वक्तव्यानीत्याशयः, अथ तैजसशरीरमधिकृत्य गौतमः पृच्छति-'केवइया ण भंते ! तेयगसरीरया पण्णता?' हे भदन्त ! कियन्ति-कियत्संख्याकानि, खलु तैजसशरीराणि प्रज्ञप्तानि ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'दुविहा पण्णता द्विविधानि तेजसशरीराणि प्रज्ञप्तानि, 'तं जहा बद्धेल्लगा य मुक्केल्लगा य' तद्यथा-बद्धानि च मुक्तानि च, 'तत्थ णं जे ते बद्धेल्लगा ते णं अणंता' तत्र खलु-तदुभयेषां मध्ये यानि तावत् बद्धानि तैजसशरीराणि तानि अनन्तानि भवन्ति तेषामनन्तत्वं प्रतिपादयति-'अणंताहिं उस्सप्पिणि ओस प्पिणीहिं अवहीरंति कालभो' अनन्ताभि रुत्सर्पिण्यवसर्पिणीभिः प्रतिसमयमेकैकशरीरापहारेण सर्वा
मुक्त आहारक शरीर मुक्त औदारिक के समान है , यह बतलाने के लिए कहते हैं-दोनों प्रकार के आहारक शरीरों में से जो मुक्त आहारक शरीर हैं, ये अनन्त हैं । जैसे मुक्त औदारिक के आहारक शरीर अनन्त कहे गए हैं, वैसे ही मुक्त आहारक के मुक्त शरीर भी अनन्त कहने चाहिए।
तैजस शरीर के विषय में गौतम प्रश्न करते हैं-हे भगवन् ! तैजस शरीर कितने कहे हैं ?
भगवान्-हे गौतम ! तैजस शरीर दो प्रकार के हैं-बद्ध और मुक्त । बद्ध तैजसशरीर अनन्त हैं । अनन्त उत्सर्पिणियों और अवसर्पिणियों के एक-एक समय में एक एक तैजस शरीर का अपहरण किया जाय तो अनन्त उत्सर्पिणियों
और अवसर्पिणियों में उन सबका अपहरण होता है। इस प्रकार घद्ध तेजस शरीरों की संख्या उतनी ही हैं जितनी अनन्त उत्सर्पिणी-अयसर्पिणी काल के
મુક્ત આહારક શરીર મુક્ત ઔદારિક શરીરના સમાન છે, તે બતાવવા માટે કહે છે–અને પ્રકારના આહારક શરીરમાં જે મુક્ત આહારક શરીર છે, તે અનન્ત છે. જેમ મુક્ત ઔદારિકના આહારક શરીર અનન્ત કહેલાં છે. તેમજ મુક્ત આહારકના મુકત શરીર પણ અનન્ત કહેવાં જોઈએ.
તેજસ શરીરના વિષયમાં પણ ગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે- હે ભગવન્! તેજસ શરીર કેટલાં કહ્યાં છે ?
શ્રી ભગવાન્ હે ગૌતમ ! તેજસ શરીર બે પ્રકારનાં છે-બદ્ધ અને મુક્ત. બદ્ધ તેજસ શરીર અનન્ત છે. અનઃ ઉત્સર્પિણી અને અવસર્પિણીના એક એક સમયમાં તેજસ શરીરનું અપહરણ કરાય તે અનન્ત ઉત્સપિણિ અને અવસર્પિણમાં તે બધાના અપહરણ થાય છે. એ પ્રકારે બદ્ધ તેજસ શરીરની સંખ્યા તેટલી જ છે જેટલી અનન્ત ઉત્સર્પિણ અવસર્પિણ કાળના સમયની છે. ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ અનન્તલેક
श्री प्रशान। सूत्र : 3
| SR No. | 006348 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 955 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 62 MB |