________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ६ सू.२ विशेषोपपानिरूपणम् हे गौतम ! 'जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं छम्मासा' जघन्येन एक समयम्, उत्कृष्टेन षड्मासान् यावत् । अथ सप्तम पृथिवीनरयिकाः उपपातेन विरहिताः प्रज्ञप्ताः । गौतमः पृच्छति-'असुरकुमाराणं भंते ! केवइयं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ?' हे भदन्त ! असुरकुमाराः खलु कियन्तं कालम् उपपातेन विरहिताः प्रज्ञप्ताः ? भगवान् आह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'जहण्णेणं एगं समय, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता' जघन्येन एक समयम् उत्कृष्टेन चतुर्विंशतिमुहूर्तान् यावत् असुरकुमारा उपपातेन विरहिताः प्रज्ञप्ताः । गौतमः पृच्छति-'नागकुमाराणं भंते ! केवइयं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ?' हे भदन्त ! नागकुमाराः खलु कियन्तं कालम् उपपातेन विरहिताः प्रज्ञप्ताः ? भगवान् आह-गोयमा !" हे गौतम ! जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता' जघन्येन एकं समयम, उत्कृष्टेन चतुर्विंशति मुहूर्तान् यावत् नागकुमाराः उपपातेन विरहिताः प्रज्ञप्ताः । एवं सुवर्णकुमाराणं' एवम् असुरकुमारादिवदेव सुवर्णकुमाराणाम् ,
भगवान-हे गौतम ! जघन्य एक समय, उत्कृष्ट छहमासतक ।
गौतम-हे भगवन ! असुरकुमारों के उपपात का विरह कितने काल का कहा हैं अर्थात् कोई भी जीव असुरकुमार जाति में यदि उत्पन्न न हो तो कितने काल तक उत्पन्न न हो ?
भगवान-हे गौतम ! जघन्य एक समय तक उत्कृष्ट चौवीस मुहर्त तक असुरकुमारों के विरह कहा है ?
गौतम-हे भगवन् ! नागकुमारों के उपपात का विरह कितने काल का कहा है ?
भगवान-जधन्य एक समय, उत्कृष्ट चौवीस मुहूर्त तक । असुरकुमारों के समान ही सुवर्णकुमारों विद्युत्कुमारों, अग्निશ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ છ માસ સુધી.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! અસુરકુમારેના ઉપપાતને વિરહ કેટલા કાળને કહ્યો છે? અર્થાત્ કઈ પણ જીવ અસુરકુમાર જાતિમાં જે ઉત્પન્ન ન થાય તે કેટલા સમય સુધી ઉત્પન્ન ન થાય ?
શ્રી ભગવાન–હે ગૌતમ! જઘન્ય એક સમય સુધી, ઉત્કૃષ્ટ ચાવીસ મુહૂર્ત સુધી અસુરકુમારોના ઉપપાતને વિરહ કહે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન ! નાગકુમારેના ઉપપાતને વિરહ કેટલા સમયને કહ્યો છે?
શ્રી ભગવાન–હે ગૌતમ! જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ ગ્રેવીસ મુહૂર્ત સુધી અસુરકુમારની સમાન જ સુવર્ણકુમારે, વિદુકુમાર, અગ્નિકુમારે,
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨
