________________
प्रमैयबोधिनी टीका पद ५ सू.५ द्वीन्द्रियादीनां पर्यायनिरूपणम् ६११ वा संख्येयगुणहीनो वा असंख्येयगुणहीनो वा भवति, अथाभ्यधिकतया यदा विवक्षितो भवति तदा असंख्येयभागाभ्यधिको वा संख्येयभागाभ्यधिको वा, संख्येयगुणाभ्यधिको वा, असंख्येयगुणाभ्यधिको वा भवति, 'ठिईए चउट्ठाण वडिए' स्थित्या-आयुःकर्मानुभवलक्षण स्थित्यपेक्षया, मनुष्यो मनुष्यान्तरापेक्षया चतुःस्थानपतितो भवति, .तत्र यदा हीनत्वेन विवक्षितस्तदा असंख्येयभाग हीनो वा, संख्येयभागहीनो वा, संख्येयगुणहीनो वा, असंख्येगुणहीनो वा भवति, यदा अभ्यधिकत्वेन विवक्षितस्तदा असंख्येयभागाभ्यधिको वा, संख्येयभागाभ्यधिको वा, संख्येयगुणाभ्यधिको वा, असंख्येयगुणाभ्यधिको वा भवति इत्याशयः, “वण्णगंधरसफासआभिणिबोहियनाणसुयनाणओहिनाण मणपज्जवनाणपज्जवेहिं छटाणवडिए केवलनाणपज्जवेहिं तुल्ले' मनुष्य से हीन हो तो असंख्यातभाग हीन, संख्यातभाग हीन, संख्यातगुण हीन या असंख्यातगुण हीन होता है। और यदि अधिक हो तो असंख्यातभाग अधिक, संख्यातभाग अधिक, संख्यात गुण अधिक अथवा असंख्यातगुण अधिक होता है। ____एक मनुष्य दूसरे मनुष्य से स्थिति की अपेक्षा चतुःस्थानपतित हीनाधिक होता है । अगर हीन हो तो असंख्यातभाग हीन, संख्यातभाग हीन, संख्यातगुण हीन अथवा असंख्यातगुण हीन होता है। अगर अधिक हो तो असंख्यातभाग अधिक, संख्यातभाग अधिक, संख्यातगुण अधिक अथवा असंख्यातगुण अधिक होता है।
वर्ण, गंध, रस, स्पर्श, आभिनिबोधिक ज्ञान, श्रुतज्ञान, अवधिज्ञान और मनः पर्यवज्ञान के पर्यायों से षटूस्थानपतित होता है, હોય તે અસંખ્યાત ભાગહીન, સંખ્યાત ભાગહીન, સંખ્યાતગુણહીન અગર અસંખ્યાત ગુણ હીન હોય છે, અને જે અધિક હોય તે અસંખ્યાત ભાગ અધિક, સંખ્યામભાગ અધિક સંખ્યાત ગુણ અધિક અથવા અસંખ્યાત ગુણ અધિક હોય છે.
એક મનુષ્ય બીજા મનુષ્યથી સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પતિત હીન અગર અધિક હોય છે. અગર હીન હોય છે તે અસંખ્યાત ભાગહીન, સંખ્યાત ભાગહીન, સંખ્યાત ગુણ હીન અથવા અસંખ્યાત ગુણહીન બને છે. અગર અધિક હોય છે તે અસંખ્યાત ભાગ અધિક, સંખ્યાત ભાગ અધિક સંખ્યાત ગુણ અધિક અથવા અસંખ્યાત ગુણ અધિક હોય છે.
पणु, ध, २४, २५श', मिनिमशान, श्रुतज्ञान, मधिज्ञान, भने મન:પર્યવજ્ઞાનના પર્યાથી છ સ્થાન પતિત થાય છે, કેવલજ્ઞાનના પર્યાયથી
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨
