________________
४००
प्रज्ञापनासूत्रे एकगुणकालकाः असंख्येयगुणाः, 'पएसट्ठयाए सव्वत्थोवा अणंतपएसिया खंधा एगगुणकालगा' प्रदेशार्थतया सर्वस्तोकाः अनन्तप्रदेशिकाः स्कन्धाः एकगुणकालकाः, 'परमाणुपोग्गला एगगुणकालगा अणंतगुणा' परमाणुपुद्गलाः एकगुण. कालकाः अनन्तगुणाः प्रदेशार्थतया भवन्ति इत्यादि रीत्या स्वयमूहनीयम्, तथैव संख्येय गुणकालकानाम्, असंख्येयगुणकालकानाम्, अनन्तगुणकालकानामपि वक्तव्यमित्यभिप्रायेणाह-'एवं संखेज्जगुणकालगाणवि' एवम्-पूर्वोक्तरीत्या, संख्ये. यगुणकालकानामपि अवसेयम्, एवं-तथैव शेषाणामपि-असंख्येयगुणकालकानामपि अवसेयम्, 'एवं सेसा वि वण्णा गंधा रसा फासा माणियव्या' एवम्पूर्वोक्तरीत्या, शेषा अपि वर्णाः, गन्धाः, रसाः, स्पर्शाः, भणितव्याः, वक्तव्याः,
प्रदेशार्थ-प्रदेशार्थरूप से सब से कम अनन्तगुण काले पुद्गल हैं । एकगुण काले पुद्गल अप्रदेशार्थ रूप से अनन्त गुणा हैं। उनसे संख्यातगुण काले पुद्गल प्रदेशार्थरूप से संख्यातगुणा हैं । उनसे असं. ख्यात गुण काले प्रद्गल प्रदेशार्थरूप से असंख्यातगुणा हैं।
द्रव्यार्थ प्रदेशार्थ रूप से-सब से कम द्रव्यार्थ रूप से अनन्तगुण काले पुद्गल हैं। वे ही अनन्तगुण काले पुद्गल प्रदेशार्थ रूप से अनन्त गुणा हैं । एक गुण काले पुद्गल-द्रव्यार्थ अप्रदेशार्थ रूप से अनन्त गुणा हैं । संख्यातगुण काले पुद्गल द्रव्यार्थरूप से संख्यातगुणा हैं। वे ही द्रव्यार्थरूप से उनसे संख्यातगुणा हैं। उनसे असंख्यात गुण काले पुद्गल द्रव्यार्थ रूप से असंख्यातगुणा हैं और वे ही प्रदेशार्थरूप से उनसे असंख्यातगुणा हैं। | પ્રદેશાર્થ–પ્રદેશાર્થ પણુથી સૌથી ઓછા અનંત ગુણ કાળા પુગલો છે. એક ગુણ કાળા પુદ્ગલ પ્રદેશાર્થ પણાથી અનંતગણુ છે, તેનાથી સંખ્યાત ગણા કાળા પુદ્ગલ પ્રદેશાર્થ પણાથી સંખ્યાત ગણું છે. તેનાથી અસંખ્યાત ગણું કાળા પુદ્ગલ પ્રદેશાર્થ પણાથી અસંખ્યાતગણ કહેવામાં આવેલ છે,
દ્રધ્યાર્થ પ્રદેશાર્થ પણાથી સૌથી ઓછા દ્રવ્યાર્થ પણાથી અનન્તગણુ કાળા પુદ્ગલ છે. એ જ અનંત ગુણ કાળા પુદ્ગલ પ્રદેશાર્થપણાથી અનંતગણા છે. એક ગુણ કાળ પુદ્ગલ દ્રવ્યર્થ પ્રદેશાથ પણુથી અનંતગણું છે. સંખ્યાત ગણ કાળા પુદ્ગલ દ્રવ્યા પણુથી સંખ્યાતગણ છે. એ જ પ્રદેશાર્થ પણાથી તેનાથી સંખ્યાતગણ છે. અસંખ્યાતગણુ કાળા પુદ્ગલ તેનાથી દ્રવ્યાર્થપણાથી અસંખ્યાતગણુ છે. અને એજ પ્રદેશાર્થપણાથી તેનાથી અસંખ્યાતગણ છે.
આજ પ્રમાણે નીલ-લીલા વિગેરે બાકીના ચાર વર્ણથી બે ગંધ, પાંચ રસ અને શીત, ઉષ્ણ, સિનગ્ધ અને રૂક્ષ આ પંદર બેલનું અલ્પ બહત્વ
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨
