________________
-
प्रमेयबोधिनी टीका पद ६ सू.१६ आयुवन्धनिरूपणम् त्रिभिर्वा उत्कृष्टेन अष्टभिराकरेः प्रकुर्वताम्-बध्नताम् मध्ये कतरे जीवाः कतरे म्यो जीवेभ्योऽल्पा वा, बहुका वा, तुल्या वा, विशेषाधिका वा भवन्ति, भगवान् आह--'गोयमा ! हे गौतम ! 'सव्वत्थोवा जीवा जातिनामनिहत्ताउयं अट्ठहि आगरिसेहि पकरेमाणा' सर्वस्तोकाः-सर्वेम्योऽल्पा जीवाः जातिनामनिधत्तायुप्यम् अष्टभिराकः प्रकुर्वन्तः-बध्नन्तो भवन्ति तेम्यः-'सत्तहि आगरिसेहि पकरेमाणा संखेज्जगुणा' सप्तभिराकरेः जातिनामनिधत्तायुष्यं प्रकुर्वन्तः,-बध्नन्तः संख्येयगुणा भवन्ति, तेम्योऽपि 'छहि आगरिसेहि पकरेमाणा संखेजगुणा' पड्भिराकः जातिनामनिधत्तायुष्यं प्रकुर्वन्तः-बध्नन्तः संख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि-‘एवं पंचहि संखेजगुणा' एवम् पूर्वोक्तरीत्या पञ्चभिराकः जातिनामनिधत्तायुष्यं प्रकुर्वन्तः संख्येयगुणा भवन्ति तदपेक्षयापि 'चउहि संखिज्जगुणा' चतुभिराकषः तथाविधायुष्यं प्रकुर्वन्तः संख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्यो ऽपि-'तिहिं संखेजगुणा' त्रिभिराकः पूर्वोक्तायुष्यं प्रकुर्वन्तः संख्येयगुणा भवन्ति , तेम्योऽपि 'दोहि संखेजगुणा' द्वाम्यामाकर्षाम्यामुक्तायुष्यं बध्नन्तः संख्येयगुणा भवन्ति, तेम्योऽपि-‘एगेणं आगरिसेणं पगरेमाणा संखेज्जगुणा' ____ भगवान् गौतम ! सब से कम जीव जातिनामनिधत्तायु को आठ आकर्षों से बांधने वाले हैं। सात आकर्षों से बांधने वाले उनकी अपेक्षा संख्यातगुणा अधिक हैं, छह आकर्षों से बांधने वाले उनसे भी संख्यातगुणा अधिक हैं, पांच आकर्षों सेबांधने वाले उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं, चार आकर्षों से बांधने वाले उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं तीन आकर्षों से बांधने वाले उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं, दो आकर्षों से बांधने वाले उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं और एक आकर्ष से बांधने वाले उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं।
શ્રી ભગવાઃ-ગૌતમ ! બધાથી ઓછા જીવ જાતિનામ નિધત્તાયુના આઠ આકર્ષોથી બાંધવાવાળા છે, સાત આકર્ષોથી બાંધવાવાળા તેમની અપેક્ષાએ સંખ્યાતગણ અધિક છે. આકર્ષોથી બાંધવાવાળા તેમનાથી પણ સંખ્યાતગણ અધિક છે. પાંચ આકર્ષોથી બાંધવાવાળા તેમનાથી પણ સંખ્યાત ગણા અધિક છે, ચાર આકષોથી બાંધવાવાળા તેમનાથી સંખ્યાતગણ અધિક છે, ત્રણ આકર્ષોથી બાંધવાવાળા તેમનાથી સંખ્યાતગણ અધિક છે, બે આકર્ષોથી બાંધવાવાળા તેમનાથી સંખ્યાતગણ અધિક છે અને એક આકર્ષથી બાંધવાવાળા તેમનાથી પણ સંખ્યાતગણ અધિક છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨