________________
११००
प्रज्ञापनासूत्रे
हिंतो उववज्जंति' आनतदेवा गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्येभ्य उपपद्यन्ते, नो संमूच्छिममनुष्येभ्य उपपद्यन्ते, गौतमः पृच्छति - 'जइ गव्भवक्कंतिय मणुस्सेहिंतो उववज्जंति' यदा - गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्येभ्य आनतदेवा उपपद्यन्ते तदा - 'किं कम्मभूमिगेहिंतो अकम्मभूमिगेहिंतो, अंतरदीवगेहिंतो उववनंति ?' कि कर्मभूमिगेभ्यो गर्भव्युत्क्रान्तिक मनुष्येभ्य उपपद्यन्ते, किं वा अकर्मभूमिगेभ्यो गर्भव्युत्क्रान्तिक मनुष्येभ्य उपपद्यन्ते ? किं वा अन्तद्वीपगेभ्यो गर्भाव्युत्क्रान्तिकमनुष्येभ्यः आनतदेवा उपपद्यन्ते ? भगवान् आह - 'गोयमा !" हे गौतम ! 'नो अम्मभूमिगेर्हितो, णो अंतरदीवगेहिंतो उववज्र्ज्जति' - नो अकर्म भूमिगेभ्य आनत देवा उपपचन्ते, नो वा अन्तरद्वीपगेभ्य उपपद्यन्ते, किन्तु 'कम्मभूमिगगन्भवक्कंतिय मणुस्सेहिंतो उववज्जंति' कर्मभूमिगगर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्येभ्य आनत देवा उपपद्यते, गौतमः पृच्छति - 'जह कम्मभूमगगन्भवकंतिय मणूसेहिंतो उववज्जंति' यदा-कर्म भूमिगग पव्युत्क्रान्तिक मनुष्येभ्य आनतदेवा उपपद्यन्ते, तदा 'किं संखेज्जवासाउएहिंतो, असंखेज्जवासा उएडिंता उववज्जति ?' किं संख्ये -
मनुष्यों से नहीं उत्पन्न होते ।
गौतम - हे भगवन् ! आनत देव यदि गर्भज मनुष्यों से उत्पन्न होते हैं तो कर्मभूमिजों से उत्पन्न होते हैं अकर्मभूमिजों से उत्पन्न होते हैं अथवा अन्तरद्वीपजों से उत्पन्न होते हैं ?
भगवान् हे गौतम! अकर्मभूमिजों से उत्पन्न नहीं होते, अन्तर द्वीपज मनुष्यों से भी उत्पन्न नहीं होते, किन्तु कर्मभूमिज गर्भज मनुष्यों से उत्पन्न होते हैं ।
गौतम - हे भगवन् ! यदि आनत देव कर्मभूमिज गर्भज मनुष्यों से ही उत्पन्न होते है तो क्या संख्यात वर्ष की आयु वाले मनुष्यों
મનુષ્યાથી ઉત્પન્ન નથી થતા.
શ્રી ગૌતમ સ્વામી:ભગવન્ ! આનતદેવ ય િગભ જ મનુષ્યાથી ઉત્પન્ન થાય છે તેા કમ ભૂમિોથી ઉત્પન્ન થાય છે, અકમ ભૂમિોથી ઉત્પન્ન થાય છે,
અથવા અન્તરદ્વીપોથી ઉત્પન્ન થાય છે ?
શ્રી ભગવાન્-ગૌતમ ! અક ભૂમિોથી ઉત્પન્ન નથી થતા અન્તરદ્વીપજ મનુષ્યાથી પણ ઉત્પન્ન નથી થતા, પણ કભૂમિજ ગર્ભજ મનુષ્યાથી ઉત્પન્ન થાય છે.
શ્રી ગૌતમ સ્વામી:-ભગવન્ ! યદિ આનતદેવ કમ ભૂમિજ ગજ મનુષ્યાથીજ ઉત્પન્ન થાય છે તે શુ' સંખ્યાત વર્ષની આયુવાળા મનુષ્ય
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર :૨