________________
प्रज्ञापनासने रस्स-पन्चयस्स' मन्दरस्य पर्वतस्य 'उत्तरेणं' उत्तरेण, उत्तरदिग्भागे इत्यर्थः, 'इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए' अस्याः रत्नप्रभायाः पृथिव्याः 'बहुसमरमणिज्जाओ' बहुसमरमणीयाद्-अत्यन्ताधिककमनीयसमतलाद् 'भूमिभागाओ' भूमिभागाद् भूप्रदेशात्, ‘उड्डूं' उर्ध्वम्-उपरिभागे 'चंदिमसूरियगहनक्खत्ततारारूवाणं' चन्द्रसूर्यग्रहनक्षत्रतारारूपाणाम् ज्योतिष्काणाम् ‘बहुई जोयणसयाई बहूनि योजनशतानि 'बहूई जोयणसहस्साई' बहूनि योजनसहस्राणि 'जाव उई उप्पइत्ता' यावत् उपरिभागे बहूनि योजनशतसहस्राणि बहुका योजनकोटीः, बहुकाः योजनकोटिकोटीः, ऊर्ध्वम्-उपरिभागे, दूरम् उत्प्रेत्य-उदगत्य, 'एत्थ णं-ईसाणे णामं कप्पे पण्णत्ते' अत्र खलु-उपयुक्तस्थले, ईशानोनामकल्पः प्रज्ञप्तः, स च किं विशिष्टः ? इत्याह-'पाईणपडीणायए' प्राचीनप्रतीचीनायतः पूर्वपश्चिमायामः, 'उदीणदाहिणविच्छिन्ने' उदीचीनदक्षिणविस्तीर्णः, उत्तरदक्षिणविस्तारः 'एवं जहा सोहम्मे' जाव पडिरूवे' एवं उपरोक्तरीत्या, यथा सौधर्मकल्पः प्रतिपादितस्तथा ईशानकल्पोऽपि प्रतिपादनीयः, यावत्-अर्द्धचन्द्रसंस्थानसंस्थितः, अचिर्मालाभासराशिवर्णाभः, असंख्येयाः विहरइ) यावत् विचरता है (नवरं) विशेष (अट्ठण्हं विमाणावाससयसहस्साणं) आठ लाख विमानों का (सत्तरिए सामाणियसाहस्सीणं) सत्तर हजार सामानिक देवों का (चउण्हं सत्तरीणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं) चार सत्तर हजार अर्थात दो लाख अस्सी हजार आत्मरक्षक देवों का (जाव विहरइ) यावत् विचरता है। ॥२६॥ ____टीकार्थ-अब पर्याप्त तथा अपर्याप्त ईशान आदि देवों के स्थान आदि की प्ररूपणा की जाती है
श्री गौतम स्वामी ने प्रश्न किया-हे भगवन् ! पर्याप्त और अपर्याप्त ईशान देवों के स्थान कहां कहे गए हैं ? इसी को स्पष्ट करने हेवेन्द्रना हे५ २ निवास ४२ छ (अयरंवरवत्थधरे) २०८ २डित अपना समान वसोना धा२४ (एवं) तेभन (जहा सणंकुमारे) सनभाना समान (जाव विहरइ) यावत् वियरे छे (नवर) विशेष (अदृण्हं विमाणावाससयमहामा) 213 सो विमानाना (चउण्हं सत्तरीणं आयर स्खदेवसाहस्सीण) ચાર સીતેર હજાર અર્થાત્ બે લાખ એંસી હજાર આત્મરક્ષક દેવોના (નાવ विहरइ) यावत् वियरे छ ॥ २६ ॥
ટીકાર્થ-હવે પર્યાપ્ત તથા અપર્યાપ્ત ઈશાન આદિ દેના સ્થાન આદિની પ્રરૂપણ કરાય છે
* શ્રી ગૌતમસ્વામીએ પ્રશ્ન કર્યો કે ભગવદ્ ! પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત ઈશાન દેના સ્થાન કયાં કહેલ છે? આને સ્પષ્ટ કરવાને માટે પ્રકારાન્તરથી પ્રશ્ન
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
