Page Text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे न्तीत्याख्यातम् । ते खलु नरका अन्तोवृत्ताः, बहिश्चतुरस्राः, अधः क्षुरप्रसंस्थानसंस्थिताः, नित्यान्धकारतामसा व्यपगतग्रहचन्द्रसूरनक्षत्रज्योतिषिकपथाः मेदवसापूतिपटलरुधिरमांसकर्दमलिप्तानुलेपनतला अशुचिवित्राः परमदुरभिगन्धाः कापोताग्निवर्णाभाः, कर्कशस्पर्शा दुरध्यासाः, अशुभा नरकाः, अशुभा नरकेषु वेदनाः, अत्र खलु पङ्कप्रभापृथिवीनैरयिकाणां पर्याप्तापर्याप्तकानां स्थानानि प्रज्ञप्लानि । उपपातेन लोकस्यासंख्येयभागे, समुद्घातेन लोकस्यासंख्येयभागे, स्वस्थानेन लोकस्यासंख्येयभागे, तत्र खलु बहवः पङ्कप्रभापृथिवीनैरयिकाः परिवसन्ति, कालाः, कालावभासा गम्भीरलोमहर्षा भीमा उत्त्रासनकाः परमकृष्णा वर्णेन प्रज्ञप्ताः श्रमणायुष्मन् ! ते खलु नित्यं भीताः, नित्यं त्रस्ताः, नित्यं त्रासिताः, नित्यमुद्विग्नाः, नित्यं परमासुखसम्बद्धं नरकभयं प्रत्यनुभवन्तो विहरन्ति ॥सू.०११॥ ___टीका-अथ पर्याप्तापर्याप्तकपङ्कप्रभापृथिवी नैरयिकाणां स्थानादिकं प्ररूपयितुं गौतमः पृच्छति-'कहि णं भंते ! पंकप्पभापुढवीनेरइयाणं'-हे भदन्त ! कुत्र खलु-कस्मिन् प्रदेशे पङ्कप्रभा पृथिवीनैरयिकाणाम् 'पज्जत्तापज्जत्तगाणं' पर्याप्तापर्याप्तकानाम् 'ठाणा पण्णत्ता ?' स्थानानि स्वस्थानानि प्रज्ञप्तानि प्ररूपितानि सन्ति ! तदेवं विस्पष्टयितुं प्रकारान्तरेण पृच्छति-'कहिणं भंते ! पंकप्पभापुढवी. नेरइया परिवसंति ?' हे भदन्त ! कुत्र खलु-कस्मिन् स्थले पङ्कप्रभापृथिवीनैरयिकाः परिवसन्ति ? भगवानुत्तरयति-'गोयमा !' हे गौतम ! 'पंकप्पभा पुढवीए' पङ्कप्रभापृथिव्याः 'वीसुत्तरजोयणसयसहस्सबाहल्लाए' विशत्युत्तरयोजनशतसहस्रबाहल्यायाः-विंशतिसहस्राधिकलक्षयोजनविस्तारायाः 'उरि' उपरि-ऊर्ध्वदेशे 'एगं जोयणसहस्समोगाहित्ता' एकं योजनसहस्रं वर्जयिखा, 'मज्झे अट्ठारमुत्तरे ____टीकार्थ-अब पंकप्रभा के पर्याप्त और अपर्याप्त नारकों आदि की प्ररूपणा करते हैं । गौतम स्वामी ने प्रश्न किया-भगवन् ! पर्याप्त और अपर्याप्त पंकप्रभा के नारकों के स्थान कहां कहे गए हैं ? इसी प्रश्न को स्पष्ट करते हैं-भगवन् ! पंकप्रभा के नारक किस जगह रहते हैं ? भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! पंकप्रभा पृथिवी की मोटाई एक लाख और वीस हजार योजन की है। उसके ऊपर का एक हजार
ટીકા-હવે પંકપ્રભાના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત નારકના સ્થાન આદિની પ્રરૂપણા કરે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામીએ પ્રશ્ન કર્યો ભગવન ! પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત પક પ્રભાના નારકના સ્થાન કયાં કહેલાં છે ? આ પ્રશ્નને સ્પષ્ટ કરે છે ભગવાન ! પંકપ્રભાના નારક કઈ જગ્યામાં રહે છે ?
શ્રી ભગવાન ઉત્તર આપે છે-હે ગૌતમ! પંકપ્રભા પૃથિવીની મોટાઈ એક લાખ અને વીસ હજાર જનની છે. તેની ઉપર એક હજાર અને નીચે
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
| SR No. | 006346 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1029 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 59 MB |