________________
प्रमेयबोधिनी टीका प्र. पद १ सू. ४० समेदचारित्रार्यनिरूपणम्
५२९
भगवानाह - 'सामाइयचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता' - सामायिकचारित्रार्या द्विविधाः मज्ञप्ताः, 'तं जहा ' - तद्यथा-' इत्तरियसामाइय चरितारिया य' - इत्वरिकसामायिक चारित्रार्याश्च, 'आवकहियसामाइयचरितारिया य' यावत्कथिक सामाइक चारित्रायथ तदुपसंहारमाह-' से तं सामाइयचरितारिया' - ते एते पूर्वोक्ताः सामायिकचारित्रार्याः प्रज्ञप्ताः, 'से किं तं छेदोवद्वावणियचरितारिया ?' अथ के ते कतिविधाः छेदोपस्थापनीयचारित्रार्याः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - 'छेदोवद्वावणियचरिचारिया दुविहा पण्णत्ता' - छेदोपस्थापनीयचारित्रार्या द्विविधाः प्रज्ञप्ताः 'तं जहा ' तद्यथा - 'साइयारछेदोवद्वावणियचरित्तारिया य' सातिचारच्छेदोपस्थापनीय चारित्रायश्थ, 'निरइयारछेदोवद्वावणिय चरितारिया य' - निरतिचारच्छेदोपस्थापनीयचारित्रार्याश्च तदुपसंहरन्नाह - 'से तं छेदोवद्वावणियचरितारिया' ते एते पूर्वोक्ताः, छेदोपस्थापनीय चारित्रार्याः प्रज्ञप्ताः । अथ परिहारविशुद्धिकचारित्रार्यान् प्ररूपयितुमाह- 'से किं तं परिहारविसुद्धियचरितारिया ?' अथ के ते कतिविधाः
इस विषय का स्पष्टीकरण करते हुए सत्रकार प्ररूपणा करते हैंसामायिक चारित्रार्य कितने प्रकार के हैं ? भगवान् ने उत्तर दियासामायिक चारित्रार्य दो प्रकार के कहे हैं, यथा- इत्यरिक सामायिक चारित्रार्य और यावत्कथिक सामायिकचारित्रार्य । यह सामायिक चारित्रार्य की प्ररूपणा हुई । छेदोपस्थापनीय चारित्रार्य कितने प्रकार के है ? भगवान् ने उत्तर दिया - छेदोपस्थापनीयचारित्रार्य दो प्रकार के कहे हैं- सातिचारछेदोपस्थापनीयचरित्रार्य और निरतिचारछेदोपस्थापनीयचारित्रार्य । उपसंहार करते हुए कहते हैं यह छेदोपस्थापनीय चारित्रार्य की प्ररूपणा हुई ।
अब परिहारविशुद्धिकचारित्रार्य की प्ररूपणा करते हैं। परिहारविशुद्धि चारित्रार्य कितने प्रकार के हैं ? भगवान् ने उत्तर दिया
શ્રી ભગવાને ઉત્તર આભ્યા-સામાયિક ચારિત્રાય એ પ્રકારના કહ્યા છે. જેમકે-ઇરિક સામાયિક ચારિત્રા અને યાવત્ કથિક સામાયિક ચારિત્રાય, આ સામાયિક ચારિત્રાની પ્રરૂપણા થઇ.
છેદ્દેપસ્થાપનીય ચારિત્રાય કેટલા પ્રકારના છે ?
શ્રી ભગવાને ઉત્તર આપ્યા ઇંદાપસ્થાપનીય ચારિત્રા એ પ્રકારના કહ્યા છે.-સાતિચાર ઇંદ્યોપસ્થાપનીય ચારિત્રાય અને નિરતિચાર છેદેપસ્થાપનીય चारित्रार्य.
ઉપસંહાર કરતા થકા કહે છે—આ ઈંદ્રેપસ્થાપનીય ચારિત્રા ની પ્રરૂપણા થઈ.
प्र० ६७
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
