________________
प्रमेयबोधिनी टीका प्र. पद १ सू.४० समेदचारित्रार्यनिरूपणम्
'एवेसो अट्ठारसमासपमाणो उ वण्णिओ कप्पो ।
संखेवओ विसेसो विसेसमुत्ता उ नायव्यो' ॥७॥ छाया--एवमेषोऽष्टादशमासप्रमाणस्तु वर्णितः कल्पः।
संक्षेपतो विशेषो विशेषसूत्राज्ज्ञातव्यः ॥७॥ 'कप्पसमत्तीए तयं जिणकप्पं वा उविति गच्छं वा ।
पडिवज्जमाणगा पुण जिणस्सगासे पवज्जति' ॥८॥ छाया-कल्पसमाप्तौ तं जिनकल्पं वोपयन्ति गच्छं वा ।
प्रतिपद्यमानकाः पुनजिनसकाशात् प्रपद्यन्ते ॥८॥ 'तित्थयरसमीवासेवगस्स पासे नो पुण अन्नस्स ।
एएसिं जं चरणं परिहारविसुद्धियं तंतु' ॥९॥ छाया–तीर्थकरसमीपासेवकस्य पार्श्वे न पुनरन्यस्य ।
एतेषां यच्चरणं परिहारविशुद्धिकं तत्तु ॥९॥ अथ एते च परिहारविशुद्धिकाः कस्मिन् क्षेत्रे काले वा भवन्ति ? अत्रोच्यते -वक्ष्यमाणक्षेत्रद्वारादिविंशतिद्वारकथनेन क्षेत्रादिज्ञानं जायते, तथाहि-क्षेत्रद्वारम साघु अनुचारी तथा कल्पस्थित बन जाते हैं ॥६॥
इस प्रकार यह कल्प कुल अठारह मास का संक्षेप से कहा गया है । इस कल्प को विशेष विधि विशेष सूत्रों से समझ लेनी चाहिए ॥७॥ कल्प समाप्त हो जाने के पश्चात् वे साधु या तो जिनकल्प को अंगीकार कर लेते हैं या अपने गच्छ में लौट जाते हैं। प्रतिपद्यमानक (इस तप को अंगीकार करने वाले) जिन भगवान के सान्निध्य में अंगीकार करते हैं ॥८॥ अथवा तीर्थकर के समीप जिसने इस कल्प को अंगीकार किया हो उसके पास अंगीकार करते हैं, अन्य के समीप नहीं। इन मुनियों का चारित्र परिहार विशुद्धिक चारित्र कहलाता है ॥९॥ તથા કલ્પસ્થિત બની જાય છે. ૬ છે
આ રીતે આ ક૯પ કુલ અઢાર માસના સંક્ષેપથી કહેવાય છે. આ કલ્પની વિશેષ વિધિ વિશેષ સૂત્રોથી સમજી લેવી જોઈએ. તે ૭ છે
કલ્પ સમાપ્ત થઈ ગયા પછી તે સાધુ કાંતે જન કલ્પને અંગીકાર કરી લે છે અગરતે પોતાના ગચ્છમાં પાછા જાય છે, પ્રતિપદ્યમાનક આ તપને અંગીકાર કરનારા જીન ભગવાનના સાંનિધ્યમાં જ અંગીકાર કરે છે. એ ૮ છે
અથવા તીર્થકરના સમીપે જેણે આ ક૯પને અંગીકાર કર્યો હોય તેમની પાસે અંગીકાર કરે છે, બીજા પાસે નહીં, તે મુનિના ચારિત્ર પરિહાર विशुद्ध चारित्र उपाय छे. ॥ ८ ॥
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
