________________
५०८
प्रज्ञापनासूत्रे
त्रार्या द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा' तद्यथा-'उवसंतकसायवीयरायचरित्तारिया य उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्याश्च, ‘खीणकसायवीयरायचारित्तारिया य' क्षीणकपायवीतराग चारित्रार्याश्च, तत्र उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्यान् प्ररूपयितुमाह'से किं तं उपसंतकसायवीयरायचारित्तारिया ?' अथ के ते-कतिविधा इत्यर्थः, उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्याः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह- 'उवसंतकसायवीयरायचारित्तारिया दुविहा पण्णत्ता'-उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्याः द्विविधाः प्रज्ञप्तः, 'तं जहा' तद्यथा-'पढमसमय उवसंतकसायवीयरायचारित्तारिया य-प्रथमसमयोपशान्तकषायवीतरागचारित्रायश्चि, 'अपढमसमयउवसंतकसायवीयरायचारित्तारिया य' अप्रयमसमयोपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्याश्च 'अहवा' अथवा 'चरिमसमयउवसंतकसायवीतरायचारित्तारिया य' चरमसमयोपशान्तकषायवीतरागचरित्रार्याश्च 'अचरिमसमय उवसंतकसायबीयरायचरित्नारिया य' अवरमसमयोपशान्तकपायवीतरागचारित्राश्चेिति, प्रकृतमुपसंहरति-से तं उवसंतकसायवीयरायचरितारिया'-ते एते-पूर्वोक्ताः, उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्याः प्रज्ञप्ताः, के हैं, यथा-उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्य और क्षीणकषायवीत. रागचारित्रार्य। __ अब उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्य की प्ररूपणा करते हैं। उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्य कितने प्रकार के हैं ? भगवान् ने उत्तर दिया-दो प्रकार के हैं-प्रथमसमयवर्ती और अप्रघमसमयवर्ती, अथवा चरमसमयवर्ती और अचरमसमयवर्ती । इनका स्पष्टीकरण पूर्ववत् समझ लेना चाहिए और ध्यान में रखना चाहिए कि इस प्रकार के चारित्रार्य ग्यारहवें गुणस्थानवी जीव हैं। यह उपशान्तकषायवीतरागचारित्रार्य की प्ररूपणा हुई ।
શ્રી ભગવાને કહ્યું–બે પ્રકારના છે. જેમકે ઉપશાન્ત કષાય વિતરાગ ચારિત્રાય અને ક્ષીણ કષાય વીતરાગ ચારિત્રાર્ય.
હવે ઉપશાન્ત કષાય વીતરાગ ચારિત્રાયની પ્રરૂપણું કરે છેઉપશાન્ત કષાય વીતરાગ ચારિત્રાય કેટલા પ્રકારના છે?
શ્રી ભગવાને ઉત્તર આપેબે પ્રકારના છે–પ્રથમ સમયવતી અને અપ્રથમ સમયવતી, અથવા ચરમ સમયવતી અને અચરમ સમયવતી. એનું સ્પષ્ટી કરણ પૂર્વની જેમ સમજી લેવું જોઈએ અને ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે આ પ્રકારના ચારિત્રાર્ય અગીયારમા ગુણસ્થાનવતી જીવ છે. આ ઉપશાન્ત કષાય વીતરાગ ચારિત્રાર્યની પ્રરૂપણ થઈ.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
