________________
प्रमेयबोधिनी टीका प्र, पद १ सू १९ समेदवनस्पतिकायिकनिरूपणम् २६५
मूलम्-से किं तं वल्लीओ? वल्लीओ अणेगविहाओ पण्णताओ, तं जहा पूसफली, कालिंगी, तुंबी, तउसी य एल वालुंकी। घोसाडइ पंडोला, पंचंगुलि आयणीली य ॥१७॥ कंगूया कंडुइया, ककोडइ कारियल्लई सुभंगा। कुयाय चांगली पाववल्ली तह देवदोली य ॥१८॥
टीका-अथ लताप्रकारान् प्ररूपयितुमाह-से किं तं लयाओ' ? 'से'-अथ 'किं तं' कास्ताः, कतिविधाः इत्यर्थः, लताः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह-'लयाओ अणेगविहाओ पण्णत्ताओ' लताः अनेकविधाः-नानाप्रकारिकाः प्रज्ञप्ताः सन्ति 'तं जहा-पउमलया, णागलया, असोग चंपगलया य चूतलया । वणलय वासंतिलया अइमुत्तय कुंदसामलया' तद्यथा-'पद्मलता नागलता:-ताम्बूललतेत्यर्थः, अशोकचम्पकलते च-अशोकलता, चम्पकलता चेत्यर्थः, चूतलता-आम्रलता, वनलता, वासन्तीलता, अतिमुक्तककुन्द-श्यामलता:-अतिमुक्तकलता, कुन्दलता, श्यामलता चेत्यर्थः, 'जे यावन्ने तहप्पगारा' याश्चाप्यन्यास्तथाप्रकाराः-एवंविधाः सन्ति, ता अपि उपर्युक्तलतामध्ये परिगणनीयाः, प्रकृतां लतामुपसंहरन्नाह-'से. तं लयाओ' ता एताः-पूर्वोक्ता दशप्रकाराः लताः प्रज्ञप्ताः,
टीकार्थ-अब लताओं के प्रकारों की प्ररूपणा करते हैं-लताएं कितने प्रकार की कही हैं ? भगवान् फरमाते हैं-लताएं अनेक प्रकार की होती हैं। वे इस प्रकार हैं-पद्मलता, नागलता, अर्थात् ताम्बूललता, अशोक लता' चम्पकलता, चूतलता (आम्रलता) वनलता, वासन्तीलता, अतिमुक्तकलता, कुन्दलता, श्यामलता, तथा इसी प्रकार की जो अन्य लताएं हैं, उन्हें भी इनके साथ ही समझलेना चाहिए । अब उपसंहार करते हुए कहते हैं-यह लता की प्रज्ञापना पूरी हुई ॥२३॥
ટીકાઈ-હવે લતાઓના પ્રકારની પ્રરૂપણા કરે છે प्रश्न-सतो ही andनी छ ? । શ્રી ભગવાન કહે છે-લતાઓ અનેક પ્રકારની હોય છે. તેઓ આ પ્રકારે છે पासता, नसता, (ना॥२वेसनापाननीतl), ॥४सता, २५४सता, मा. લતા, વનલતા, વાસન્તીલતા, અતિમુક્તલતા, કુન્દનલતા, શ્યામલતા, અને એજ રીતે જે બીજી લતાઓ છે. તેઓને પણ આની સાથે જ સમજી લેવી જોઈએ.
હવે ઉપસંહાર કરતા કહે છે. આ લતાની પ્રજ્ઞાપના પુરી થઈ प्र० ३४
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
