________________
९६२
जीवाभिगमसूत्रे खलु क्रोशपरिमितमायामविष्कम्भेण तदेवायामविष्कम्भमानं त्रिगुणं सविशेष परिक्षेपेण अर्धक्रोशं बाहल्येन प्रज्ञप्तम् इति । 'ताराविमाणे अद्धकोसं आयाम वि० तं तिगुणं सविसेसं परिक्खेवेणं, पंचधणुसयाइं बाहल्लेणं पन्नत्ते' तारा विमान खलु अर्धक्रोशम् ० आयामविष्कम्भाभ्याम् ? तत् त्रिगुणं सविशेषम्० परिक्षेपेण २ पंचधनु शतानि बाहल्येन प्रज्ञप्तम् इति । उत्कृष्टतया ताराविमानपरिणाममुक्तम्, जघन्यतया तु-पंचधनुःशतानि आयामविष्कम्भेण अर्धतृतीयानि धनु शतानि बाहल्येन । उक्तश्च तत्त्वार्थभाष्ये-अष्टचत्वारिंशद् योजनैकषष्टिभागाः सूर्यमण्डलविष्कम्भः चन्द्रमसः-पट्पञ्चाशत्, ग्रहाणामधयोजनम्, गव्यूतं नक्षत्राणाम्, सर्वोत्कृष्टतारायाः अर्धक्रोशः, जघन्यायाः-पंचधनुःशतानि-विष्कम्भबाहल्याश्च भवन्ति-“सर्वे-सूर्यादयो नृलोके" इति ॥सू० ११३॥
मूलम्-चंदविमाणे णं भंते ! कइ देवसाहस्सीओ परिवहंति, गोयमा ! चंदविमाणस्स णं पुरच्छिमेणं सेयाणं सुभअद्धकोसं बाहल्लेणं प०' नक्षत्र विमान एक कोश का लम्बा चौडा है कुछ अधिक तिगुणी इसकी परिधि है और आधे कोश की इसकी मोटाई है 'ताराविमाणे अद्धकोसं आयामविक्खंभेणं तं तिगुणं सविसेसं परि० पंचधणुसयाई बाहल्लेणं पण्णत्ते' ताराविमान की लम्बाई चौडाई आधे कोश की है, कुछ अधिक तिगुणी इसकी परिधि है और पांच सौ धनुष की इसकी मोटाई है। ऐसा जो यह तारा विमान का प्रमाण कहा गया हैं वह उत्कृष्ट स्थिति वाले तारादेव के विमान का कहा गया जानना चाहिये क्योंकि जघन्य स्थिति वाले तारादेव हैं उनके विमान की लम्बाई चौडाई ५०० सौ धनुष की कही गई है
और २५० धनुष की उनकी मोटाई कही गई है ॥११३॥ अद्धकोसं बाहल्लेणं पण्णत्ते' नक्षत्र विमान मे 3Gनी 3 पणा पाणु છે. અને કંઈક વધારે તેની પરિધિ છે. તથા અર્ધા ગાઉની તેની જાડાઈ છે. 'तारा विमाणे अद्धकोसं आयामविक्खंभेणं तं तिगुणं सविसेसं परिक्खेवेणं पंच धणुसयाई बाहल्लेणं पण्णत्ते' ता॥ विमाननी मा पहाणा मा उनी છે. કંઇક વધારે ત્રણ ગણી તેની પરિધિ છે. અને પાંચસો ધનુષની જાડાઈ છે. એવું જે આ તારા વિમાનનું પ્રમાણ કહેવામાં આવેલ છે તે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિવાળા તારા દેવના વિમાનનું કહેલ છે. તેમ સમજવું. કેમકે-જઘન્ય સ્થિતિવાળા જે તારા દેવ છે, તેમના વિમાનની લંબાઈ પહોળાઈ ૫૦૦/પાંચ સે ધનુષની કહેવામાં આવેલ છે. અને ૨૫૦/ અઢિસે ધનુષની તેની જાડાઈ કહેવામાં આવેલ છે. તેમ સમજવું. એ સૂ. ૧૧૩ છે
જીવાભિગમસૂત્ર
