________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३ उ. ३ सू. १०३ क्षोदोदा दिद्वीपसमुद्रनिरूपणम्
८५३
मणिपीठकोपरि प्रत्येकं महेन्द्रध्वजः प्रज्ञप्तः । ते च महेन्द्रध्वजाः चतुष्षष्टि यजनानि ऊर्ध्वम् उच्चैस्त्वेन योजनमुद्वेधतः योजन (एक) विष्कम्भतः सर्वे वज्रमया इत्यादि वर्णनं विजयदेवराजधानीगत महेन्द्रध्वजवत् । एवं चउद्दिसिं चत्तारि णंदा
क्खरिणीओ णवरि खोयरस पडिपुण्णाओ जोयणसयं आयामेणं पन्नासं जोयणाई विक्खंभेणं पण्णासं जोयणाई उव्वेहेणं सेसं तं चेव' एवं महेन्द्रध्वजात् पुरतः प्रत्येकं चतुर्दिशि चतस्रो नन्दापुष्करिण्यः ताः प्रत्येकं योजनशत मायामेण पंचाशद् योजनानि विष्कम्भेण उद्वेधेन च तथैव अच्छाः यावत्प्रतिरूपाः रजत मय कूलाः, नवरं क्षोदरसपरिपूर्णाः प्रत्येकं २ पद्मवरवेदिका - वनपण्डाभ्यां परिक्षिप्ताः पूर्ववत् । ज्या चउसट्ठि जोयणुच्चा जोयणोव्वेधा जोयणविकखंभा सेसं तं चेव' मणिपीटिकाओं के ऊपर अलग २ महेन्द्र ध्वजाएं हैं ये ६४ योजन की ऊंची हैं एक योजन का इनका प्रत्येक का उद्वेध है । ये सब वज्रम हैं इनका वर्णन विजय राजधानी को महेन्द्रध्वजा के जैसा ही है एवं चउद्दिसिं चत्तारि णंदापुक्खरिणीओ णवरं खोयरस पडिपुण्णाओ जोयणसतं आयामेणं पण्णासं जोयणाई विक्वं भेणं पण्णासं जोयणाई उन्वेहेणं सेसं तं चेव' महेन्द्र ध्वजाओं से आगे चारों दिशाओं में में चार नंदा पुष्करिणी हैं इनमें इक्षुरस जैसा पानी भरा हुआ है हर एक नंदा पुष्करिणी सौ सौ योजन की लम्बी है ५०-५० योजन की चौडी है और दश योजन की गहरी है ये सब वापिकाएं आकाश एवं स्फटिक के जैसी निर्मल है यावत्प्रतिरूप हैं । इनके कूल - तट - रजतमय हैं ये सब पद्मघर वेदिका से और वनषण्ड से चारों तरफ घिरी
संबंधी सघळु ं वर्णुन पडेलाना वर्षान प्रमाणे ४ छे. 'माहिंदज्झया चउसट्ठि जोयणुच्चा जोयणोब्वेधा जोयणविक्खंभा सेसं तं चेव' भणिपीडिअोनी उपर અલગ અલગ મહેન્દ્ર ધજાએ છે. તે ૬૪ ચેાસઠ ચેાજનની ઉંચાઈ વાળી છે. તે પ્રત્યેકના ઉદ્વેષ એક ચેાજનના છે. તે દરેકના વિષ્ણુભ પણ એક ચેાજનને છે. તે બધી વજ્રમય છે. તેનું વર્ણન વિજયરાજધાનીની મહેન્દ્ર ધજાની જેમજ छे. 'एवं चउद्दिसिं चत्तारि णंदापुक्खरिणीओ णवर खोयरस पडि· पुण्णाओ जोयणसतं आयामेणं पण्णासं जोयणाई विक्खंभेणं पण्णासं जोयणाई उब्वेहेणं सेसं तं चेव' મહેન્દ્ર ધજાએની આગળ ચાર દિશાઓમાં ચાર નીંદા પુષ્કરિણીયા છે. તેમાં શેરડીના રસ જેવું પાણી ભરેલું છે. દરેક નંદા પુષ્કરણી ૧૦૦ સે ૧૦૦ મા ચેાજન લાંબી છે. અને ૫૦ પચાસ ૫૦ પચાસ ચેાજન પહેાળી છે, તેમજ દસ ચેાજનની ઉંડાઈ વાળી છે. આ તમામ વાવેા આકાશ અને સ્ફટિકના જેવી નિર્માળ છે. યાવત્પ્રતિરૂપ છે. તેના તટા રજતમય છે. આ સઘળી
જીવાભિગમસૂત્ર