________________
६९४
जीवाभिगमसूत्रे
संपरिवसतः । ' से द्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ धायइसंडे दीवे २' तत् तस्मात् तेन तेनार्थेन धातकीपण्डोपलक्षितो द्वीपो धातकीखण्डद्वीप इत्येवमुच्यते । 'अदुत्तरं च णं गोयमा ! जाव णिच्चे' अथान्तरं विद्धि गौतम ! यो नासीन्नास्ति न भविष्यतीति दोत्र त्र्यशून्यो घातकीपण्डो नित्योऽस्ति आसीत् - भविष्यति च यावत् शाश्वतः ० ।
सम्प्रति-चन्द्रादि वक्तव्यतामाह - 'घायइसंडेणं भंते ! दीवे कइ चंदा पभासिंसु वा ३ कइ सूरिया तर्विसु वा ३ कइ महग्गहा चारं चरिंसु वा - ३ कइ नक्खत्ता जोगं जोइंसु वा ३ कइ तारागणकोडाकोडीओ सोमेंसु वा - ३' हे भदन्त ! धातकीपण्डे खलु पुरा - ऽधुनाऽऽगमिष्यति च कालत्रये कियन्तश्चन्द्राः देवों की एक एक पल्य की स्थिति है 'से तेणट्टेणं गोयमा ०' इस निमित्त से भी हे गौतम ! इस द्वीप का नाम धातकीखंड द्वीप हो गया है। 'अदुत्तरं च णं गोयमा !' अथवा हे गौतम ! 'जाव णिच्चे' ऐसा जो यह कारण इस द्वीप के नाम होने का बताया है उसके अतिरिक्त एक यह भी कारण है कि यह द्वीप ऐसे नाम से युक्त अनादि काल से ही चला आ रहा है क्योंकि यह पहिले इस नाम वाला नहीं था ऐसा नहीं है, वर्तमान में भी यह ऐसे नाम वाला नहीं है ऐसा भी नहीं है तथा भविष्यत् काल में यह ऐसे नाम वाला नहीं रहेगा ऐसा भी नहीं है यह तो ऐसे नाम वाला पहिले था अब भी है और आगे भी रहेगा अतः यह नित्य यावत् शाश्वत है 'धायइणं भंते ! दीवे कइ चंदा पभासिंसु वा ३' हे भदन्त ! धातकीखण्ड द्वीप में कितने चन्द्रमाओं ने प्रकाश दिया है ? अब भी वहां कितने चन्द्रमा प्रकाश
વિશેષણા વાળા એ ધ્રુવે ત્યાં રહે છે. એ દેવાની સ્થિતિ એક એક પલ્પની છે. 'से तेणट्टेणं गोयमा !' म अरथी पशु हे गौतम! आ द्वीप नाम धातडीजड द्वीप से प्रमाणे थयेस छे 'अदुत्तरं च णं' अथवा हे गौतम! 'जाव णिच्चे' या द्वीप से प्रभाषेनु नाम होवानु उ ते शिवाय येथे पशु કારણ છે કે આ દ્વીપનુ' એ પ્રમાણેનુ નામ અનાદિ કાળથી જ ચાલ્યું આવે છે. કેમકે—આ દ્વીપ પહેલાં એ નામ વાળા ન હતા તેમ નથી. વમાનમાં પણ તે એવા નામ વાળા નથી તેમ પણ નથી. તથા ભવિષ્યકાળમાં એ આવા નામ વાળા રહેશે નહી' તેમ પણ નથી. એ તે એવા નામવાળે પડેલાં હતા અને વર્તમાનમાં છે તથા ભવિષ્યમાં પણ એજ નામ વાળા રહેશે જ તેથી તે नित्य यावत् शाश्वत छे. 'घायइणं भंते ! दीवे कइ चंदा पभासिंसु वा ३' हे भगवन् ! ધાતકીખડ દ્વીપમાં કેટલા ચંદ્રમાએએ પ્રકાશ આપ્યા છે? વમાનમાં પણ
જીવાભિગમસૂત્ર