________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू. ७१ विजयादिद्वारनिरूपणम् सहस्राणि अबाधया 'जंबुद्दीवे दीवे उत्तरपेरंते-लवणसमुदस्स उतरद्धस्स दाहिणेणं' जम्बूद्वीपे द्वीपे उत्तरपर्यन्ते-लवणोदधेश्चोत्तराधिस्य दक्षिणस्याम् , तिर्यगसंख्येयान् द्वीपसमुद्रान् व्यतिव्रज्य, 'एत्थ णं जंबूदीवे दीवे अपराजिए णाम दारे पण्णत्ते' अत्र खलु जम्बूद्वीपे द्वीपे-ऽपराजितं नाम द्वारं कथितम् 'तं चेव पमाणं' तदेव प्रमाणं यद् विजयनाम्नो द्वारस्य ज्ञेयम् । 'रायहाणी उत्तरेणं जाव अपराइए देवे' राजधान्युत्तरस्यां दिशि यावदपराजितो देवो ऽपराजितो देवः विजयराजधानी प्रदेश प्रमाणोधोऽधःप्ररूपणादिकमत्रापि वक्तव्यमिति ॥
'चउण्ह वि अण्णंमि' चतुर्णामपि अन्यस्मिन् जम्बूद्वीपे सम्प्रति विजयादि द्वाराणां पररपरमन्तरं प्रतिपादयितुमाह-'जंबुद्दोवस्स णं भंते ! दीवस्स दारस्स दारस्सय' जम्बूद्वीपस्य खलु भदन्त ! द्वीपस्य द्वारस्य विजथादे द्वारस्य च जंबूद्दीवे उत्तरपेरंते' जबूद्वीप के उत्तर दिशा के अन्त में 'लवणसमुहस्स उत्तरद्धस्स दाहिणेणं' तथा लवण समुद्र के ऊत्तरार्ध की दक्षिण दिशा में तिर्यग् असंख्यात द्वीप समुद्रों को उल्लङ्घन करने के बाद "एत्थ णं जंबद्दीवे दीवे अपराजिए णामं दारे पण्णत्ते' इस जम्बूद्वीप नामके द्वीप में अपराजित नामका द्वार कहा गया है । 'तं चेव पमाणं' इस द्वार के प्रमाण आदि का विवरण विजय नामक द्वार के जैसा ही है 'रायहाणी उत्तरेणं जाव अपराइए देवे' अपराजित देव की राजधानी उत्तर दिशा में है यावत् यहां अपराजित देव है इस राजधानी का प्रमाण एवं ऊंचाई आदि का सब कथन पूर्व के जैसा ही है 'चउण्हं वि अण्णंमि' अब सूत्रकार विजयादि द्वारों का परस्पर में जो अन्तर है उसका कथन करते हैं । इस में गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है
दीपनी उत्त२ शान मतलामा 'लवणसमुदस्स उत्तरद्धस्स दाहिणेण' લવણ સમુદ્રના ઉત્તરાર્ધના દક્ષિણ દિશામાં તિય અસંખ્યાત દ્વીપ અને अभदोन माया पछी 'एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे अपराजिए णाम दारे पण्णते' આ જંબૂઢીપ નામના દ્વીપમાં અપરાજીત નામનું દ્વાર કહેવામાં આવેલ છે. नव पमाणं' मा दाना प्रभा विगेरेनु सघणुवर्ण विन्य नामाना द्वार ના વર્ણન પ્રમાણે જ છે તે તે ત્યાંથી સમજી લેવું.
रायहाणी उत्तरेणं जाव अपराइए देवे' २०५२ हेवनी यानी उत्तर દિશામાં છે યાવતું ત્યાં અપરાજીત દેવ નિવાસ કરે છે. આ રાજધાનીનું પ્રમાણ
विगेरे ४२नु सघणु ४थन पडत ह्या प्रमाणे छ. 'चउण्हं वि અમિ' હવે સૂત્રકાર વિજય વિગેરે દ્વારાનું જે એક બીજાનું અંતર છે. તેનું કથન કરે છે. આ સંબંધમાં ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવું પૂછ્યું છે
જીવાભિગમસૂત્ર