________________
१४८८
जीवाभिगमसूत्रे
कथिता इति चेत् ? अत्रोच्यते - इह जघन्यपदेऽप्यसंख्यातानां सनत्कुमारादिकल्पप्रयवासिभ्योऽसंख्येयगुणानां पञ्चेन्द्रियतिरश्चां शुक्ललेश्या ततः पद्मलेश्याकाः शुक्ललेश्या केभ्यः संख्येयगुणा एव भवन्ति, नत्वसंख्यातगुणाः इति । 'तेउलेस्सा संखेज्जगुणा' पद्मलेश्यातस्तेजोलेश्याः संख्येयगुणाः तेभ्योऽपि संख्येयगुणेषु तिर्यक् पञ्चेन्द्रियमनुष्येषु भवनपति - वानव्यन्तर-ज्योतिष्कसौधर्मेशान देवेषु च तेजोलेश्या सद्भावात् । 'अलेस्सा अनंतगुणा' तेजोलेश्येभ्योऽलेश्या अनन्तगुणाः सिद्धानामनन्तत्वात् । 'काउलेस्सा अनंतगुणा' ततः कापोतलेश्या अनन्तगुणाः सिद्धभ्योऽनन्तगुणवनस्पतिकायिकाः कापोतख्यातगुणें अधिक हैं तो इस तरह से शुक्ललेश्या वालों की अपेक्षा पद्मलेश्या वाले जीव असंख्यातगुणें अधिक प्राप्त होते हैं फिर यहां इन्हें संख्यातगुणें अधिक क्यों कहा गया है ? उत्तर - यहां जघन्य पद में भी असंख्यात तथा सनत्कुमार आदि कल्प त्रयवासियों से असंख्यातगुणें अधिक पञ्चेन्द्रिय तिर्यञ्चों के शुक्ललेश्या होती है इसलिये पद्मलेश्या वाले जीव इनकी अपेक्षा भी संख्यातगुर्णे अधिक हैं क्योंकि इनकी अपेक्षा संख्यातगुणें तिर्यञ्च पञ्चेन्द्रियों में एवं मनुष्यों में और भवनपतियों में, व्यन्तरों में, ज्योतिष्कों में एवं सौधर्मईशान देवों में तेजोलेश्या होती है अलेश्य जीव तेजोलेश्या वालों से भी अनन्तगुणें अधिक हैं क्योंकि सिद्धों को अनन्त कहा गया है सिद्धों की अपेक्षा कापोतश्या वाले अनन्तगुणें अधिक हैं क्योंकि कापोतलेश्या वाले वनस्पतिकायिक जीव सिद्धों से भी अनन्तगुर्णे कहे गये हैं । શુકલલેશ્યા વાળાએના કરતાં પદ્મલેશ્યા વાળા જીવા અસંખ્યાતગણા વધારે પ્રાપ્ત થાય છે. તેા પછી અહીયાં તેઓને સ ંખ્યાતગણા વધારે કેમ કહેવામાં આવેલ છે ?
ઉત્તર—અહીંયાં જધન્ય પદ્મમાં પણ અસંખ્યાત તથા સનત્કુમાર વિગેરે પત્રય વસિયેા કરતાં અસંખ્યાતગણા વધારે પંચેન્દ્રિય તિય ચાને શુકલલેસ્યા હાય છે તેથી પદ્મવેશ્યાવાળા જીવા જીલલેશ્યાવાળાએના કરતાં સંખ્યાગણા વધારે કહયા છે. તેના કરતાં તેોલેશ્યા વાળા પણ સંખ્યાતગણા વધારે છે. કેમ કે તેના કરતાં સખ્યાતગણા તિયંચ પંચેન્દ્રિયામાં તથા મનુષ્યેામાં અને ભવન પતિયામાં વ્યન્તરામાં, જ્યાતિષ્કમાં અને સૌધર્માં ઇશાન દેવામાં તેોલેશ્યા હાય છે. અલૈશ્ય જીવે તેજોલેશ્યા વાળાએથી પણ અન તગણા વધારે છે. કેમ કે–સિદ્ધોને અનંત કહેવામાં આવેલ છે. સિદ્ધોના કરતાં કાપાતલેશ્યા વાળાએ અન તગણા વધારે છે. કેમકે કાપાતલેશ્યા વાળાએ વનસ્પતિકાયિક જીવ સિદ્ધો
જીવાભિગમસૂત્ર
