________________
१३५४
जीवाभिगमसूत्रे नत्थि अंतरं । एएसि णं भंते! आहारगाणं अणाहारगाण य कयरे कयरेहितो अप्पाबहु० ? गोयमा ! सव्वत्थोवा अणाहारगा-आहारगा असंखेजा ॥सू० १४२॥
छाया-ज्ञानिश्चैवाऽज्ञानिनश्चैव, ज्ञानी खलु भदन्त ! कालतः कियच्चिरं भवति गौतम ! ज्ञानी द्विविधः प्रज्ञप्तः सादिकोवाऽपर्यवसितः १ सादिको वा सपर्यवसितः२, तत्र खलु यः स सादिकः सपर्यवसितः स जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्तम्उत्कर्षेण षट् षष्टिः सागरोपमाणि सातिरेकाणि, अज्ञानिनो यथा सवेदकाः। ज्ञानिनोऽन्तरं जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्-उत्कर्षेणानन्तं कालमपार्धपुद्गलपरावर्त देशोनम् । अज्ञानिनो द्वयोरपि आदिकयो स्ति अन्तरम, सादिकस्य सपर्यवसितस्य जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेण षट् षष्टिः सागरोपमाणि सातिरेकाणि । अल्पबहुत्वम्-सर्वस्तोका ज्ञानिनः अज्ञानिनोऽनन्तगुणाः अथवा द्विविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-साकारोपयुक्ताश्व-अनाकारोपयुक्ताश्च संचिट्ठणा अन्तरं च जघन्येनोत्कर्षेणापि अन्तर्मुहूर्तम् अल्पबहुत्वम् साकारोपयुक्ताः संख्येयाः । अथवा सर्वजीवा द्विविधाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-आहारकाश्चैवाऽनाहारकाश्चैव । आहारक: खलु भदन्त ! यावत् कियच्चिरं भवति ? गौतम ! आहारको द्विविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-छद्मस्थाहारकश्च केवलि आहारकश्च-छद्मस्थाहारको यावत् कियचिरं भवति ? गौतम ! जघन्येन क्षुल्लकं भवग्रहणं द्विसमयोनम् उत्कर्षेणाऽसंख्येयं कालं यावत्कालतः क्षेत्रतोऽङ्गुलस्याऽसंख्येयभागम् । केवलि आहारकः खलु भदन्त ! यावत्कियचिरं भवति ? गौतम ! जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्तम्-उत्कर्षण देशोना पूर्वकोटिः । अनाहारकः खलु भदन्त ! कियच्चिरं भवति ? गौतम ! अनाहारको द्विविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-छद्मस्थाऽनाहारकश्च, केवलि अनाहारकश्च । छदमस्थानाहारकः खलु यावत्कियचिरं भवति ? गौतम ! जघन्येनैकं समयम्उत्कर्षेण द्वौ समयो। केवलि अनाहारको द्विविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-सिद्धकेवलि अनाहारकश्च-भवस्थ केवलि अनाहारकश्च । सिद्धकेवल्यनाहारकः खलु भदन्त ! कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम ! सादिकोऽपर्यवसितः । भवस्थकेवल्यानाहारकः खलु भदन्त ! कतिविधः प्रज्ञप्तः ? गौतम ! भवस्थ केवल्यनाहारको द्विविधः प्रज्ञप्तः सयोगि भवस्थ केवल्यनाहारकश्च, अयोगि भवस्थ केवल्यनाहारकश्च । सयोगि भवस्थ केवल्यनाहारकः खलु भदन्त ! कालतः कियच्चिरं भवति ? अजघन्योत्कर्षेण त्रयः समयाः, अयोगि भवस्थ केवल्यनाहारको जघन्येना तमुहूर्तम् -उत्कर्षे णान्तर्मुहूर्तम् । छद्मस्थाहारकस्य कियन्तं कालमन्तरम् ? गौतम ! जघन्येनैकं समयम् उत्कर्षेण द्वौ समयौ । केवल्यनाहारकस्यान्तरम् अजघ योत्कर्षण
જીવાભિગમસૂત્ર
