________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.१० सू.१४१ प्रकारान्तरेण सर्वजीवानां द्वैविध्यम् १३३५ सेन्द्रियाः अनन्तगुणाः । अथवा द्विविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-सकायिकाश्चैवाऽकायिकाश्चैव, एवमेव एवं सयोगिनश्चैवाऽयोगिनश्चैव, तथैव, (एवं सले. श्याश्चैवाऽले श्याश्चैव, सशरीराश्चैवाऽशरीराश्चैव) संचिट्ठणं अन्तरम् अल्पबहुत्वम् यथा सेन्द्रियाणाम् अथवा द्विविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ता तद् यथा-सवेदकाश्चैवाऽवेदकाश्चैव । सवेदकः खलु भदन्त ! सवेदक इति कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम ! सवेदकस्त्रिविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-अनादिकोऽपर्यवसितः अनादिका सपर्यवसितः सादिकः सपर्यवसितः तत्र खलु यः स सादिकः सपर्यवसितः स जघन्येनान्तर्महूर्तम्-उत्कर्षे णानन्तं कालं यावत्क्षेत्रतोऽपार्धं पुद्गलपरावर्त देशोनम् ॥ अवेदकः खलु भदन्त ! अवेदक इति कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम ! अवेदको द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-सादिको वाऽपर्यवसितः सादिको वा सपर्यवसितः, तत्र खलु यः स सादिकः सपर्यवसितः स जघन्येनैक समयम्उत्कर्षेणान्तर्मुहूर्तम् । अवेदकस्य खलु भदन्त ! कियन्तं कालमन्तरं भवति ? गौतम ! सादिकस्याऽपर्यवसितस्य नास्त्यन्तरम् सादिकस्य सपर्यवसितस्य जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेणानन्तं कालं यावदपार्ध पुद्गलपरावर्ते देशोनम् । अल्पबहुत्वम् सर्वस्तोका अवेदकाः सवेदका अनन्तगुणाः । एवं सकपायिनचैवाऽकषायिनश्चैव-२ यथा सवेदक स्तथैव भणितव्याः । अथवा द्विविधाः सर्वजीवाः सलेश्याचाऽले श्याश्च, यथाऽसिद्धाः सिद्धाः, सर्वस्तोका अलेश्याः सलेश्या अनन्ताः सू० ॥१४१॥
टीका-'अहवा' प्रकारान्तरेण 'दुविहा सव्वजीवा पन्नत्ता' द्विविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः-संसारिणोऽसंसारिणश्च 'तं जहा' तद्यथा 'सइंदिया चेव अणिदिया
चेव' सेन्द्रियाश्चाऽनिन्द्रियाश्च तत्र-त्वगादिभिः सहिताः सेन्द्रियाः संसारिणः । तद्धीना असंसारिणो मुक्ताः । तत्र 'सइंदिए णं भंते ! कालओ केवच्चिरं
अथवा दुविहा सव्य जीवा पन्नत्ता तं जहा-इत्यादि।
टीकार्थ-अथवा समस्त जीव दो प्रकार के हैं-'तं जहा' जैसे 'सई. दिया चेव अणिंदिया चेव' एक सेन्द्रिय और दूसरे अनिन्द्रिय इनमें जो सेन्द्रिय हैं वे संसारी हैं और जो अनिन्द्रिय हैं वे मुक्त हैं। 'से दियाणं भंते ! कालओ केवच्चिरं होई' हे भदन्त ! सेन्द्रिय जीवों
'अथवा दुविहा सव्व जीवा पण्णत्ता तं जहा' त्यादि
टी -42वा सघा वो ये ४२ना छ. 'तं जहा' नेम-'सईदिया चेव अणिंदियाचेव' मे से द्रिय अने मी भनिद्रिय तेभा २ सद्रिय छ तसा ससारी छ, भने । अनिद्रिय छे. तेमा भुत छ. 'सेंदिया गं भंते ! कालओ केवच्चिर होइ' 3 सान् सेन्द्रिय योनी स्थिति टक्षी छ ?
જીવાભિગમસૂત્ર
