________________
१३०६
___ जीवाभिगमसूत्रे स चाऽसंख्येयोत्सपिण्यवसर्पिणी कालरूपः कालतः क्षेत्रतोऽसंख्येया लोकाः । एवम्-अप्तेजो वायुकायिकानां कायस्थितिः पृथिवीकालप्रमाणैव । 'वणस्सईणं वणस्सइकालो' वनस्पतीनां वनस्पतिकालं कायस्थितिः अनन्तं कालमनन्ता उत्सपिण्यवसपिण्यः कालतः क्षेत्रतोऽनन्ता लोका असंख्येयाः पुद्गलपरावर्ताः आवलिकाया असंख्येयो भागः इति । 'बेईदिया-तेइंदिया-चउरिंदिया संखेज्जं कालं' द्वीन्द्रिय-त्रीन्द्रिय-चतुरिन्द्रियाणाम् संख्येयकालं कायस्थितिः । 'पंचिंदियाणं सागरोवमसहस्सं साइरेगं' सातिरेकसागरोपमसहस्रं कायस्थितिः पञ्चेन्द्रियाणाम् । की है यह असंख्यात काल असंख्यात उत्सर्पिणी अवसर्पिणी रूप होता है और लोक की अपेक्षा असंख्यात लोक रूप होता है इसी तरह से अप्कायिक, तेजस्कायिक, और वायुकायिक जीवों की कायस्थिति का काल पृथिवीकाल-अनन्तकाल प्रमाण रूप ही है। 'वणस्मईणं वणस्सइकालो' वनस्पतिकायिक जीवों की कायस्थिति का काल अनन्तकाल रूप है । यह अनन्तकाल अनन्त उत्सर्पिणी और अनन्त अवसर्पिणो रूप होता है तथा क्षेत्र की अपेक्षा अनन्तलोकरूप होता है एवं असंख्यात पुद्गल परावर्तरूप होता है ये पुद्गल आवलिका के असंख्यात भागरूप होते हैं। 'बेइंदिया तेइंदिया चउरिंदिया संखेज्जं कालं' दोइन्द्रिय, तेइन्द्रिय, चौइन्द्रिय इन जीवों की कायस्थिति का काल संख्यात कालरूप है एवं 'पंचिंदियाणं सागरोवमसहस्सं सातिरेगं' तथा पञ्चेन्द्रिय जीवों की कायस्थिति का काल જીવોની કાયસ્થિતિ અસંખ્યાત કાલની છે. આ અસંખ્યાતકાળ અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી રૂપ થાય છે. અન્યલકની અપેક્ષાએ અસંખ્યાત લેક રૂપ હોય છે. એજ પ્રમાણે અકાયિક તેજસ્કાયિક, અને વાયુકાયિક જીની કાય સ્થિતિને ॐ पृथ्वी -मनत ४ प्रभा ३५ ४ छ. 'वणस्सई णं वणस्सइ कालो' વનસ્પતિકાયિક જીવની કાયસ્થિતિને કાળ અનંતકાળ રૂ૫ છે. આ અનંત કાળ અનંત ઉત્સર્પિણી અને અનંત અવસર્પિણી રૂપ હોય છે. તથા ક્ષેત્રની અપેક્ષાથી અનંતલેક રૂપ હોય છે. અને અસંખ્યાત પુદ્ગલ પરાવર્તરૂપ હોય छ. २॥ पुसस सालिना असण्यात मा ३५ डाय छे. 'बेइंदिया ते इंदिया चरिंदिया, संखेज्जं कालं' में द्रिय, ते द्रिय, यौद्रिय, । लवानी आय स्थितिमा ४ सध्यात ४७ ३५ छे. 'एवं पंचिंदियाणं सागरोवमसहस्स सातिरेग' तथा 'यन्द्रिय योनी आय स्थितिमा आ धारे
જીવાભિગમસૂત્ર