________________
जीवाभिगमसूत्रे देवावाsसंख्येयगुणाः । उक्तयुक्तेः । 'पढमसमयतिरिक्खजोणिया असंखेज्जगुणा'तेभ्यो देवेभ्यः प्रथमसमयतिर्यग्योनिका असंख्येयगुणाः नारकवर्जगतित्रयादपि उत्पादसम्भवात्, 'अपढमसमयनेरइया असंखेज्जागुणा' ततोऽसंख्येयगुणाः अप्रथमसमयनैरयिकाः अंगुलमात्र क्षेत्र प्रदेशराशेः प्रथमवर्गमूले द्वितीयवर्गमूलेन गुणिते यावान्प्रदेशरा शिस्तत्प्रमाणत्वात् । 'अपढमसमयदेवा असंखेज्जगुणा, अपढमसमयतिरिक्खजोणिया अनंतगुणा' तेभ्यः अप्रथमसमयदेवा असंख्येयगुणाः, तेभ्य अप्रथमसमयतिर्यग्योनिकास्तु अनन्तगुणाः वनस्पतिजीवानामनन्तत्वात् । उपसारमाह - ' से तं अट्ठविहा संसारसमावन्नगा जीवा पण्णत्ता' एवं त एते संसारसमापन्नका जीवा अष्टविधा प्रज्ञप्ताः इति सू०॥१३७॥ इति सप्तम्यां प्रतिपत्तावष्ट विधप्रतिपत्तिः ॥
१३०२
अधिक हैं। क्योंकि इनका नारक को छोडकर गति त्रस से भी उत्पाद होता हैं । इनकी अपेक्षा अप्रथम समयवता नैरयिक असंख्यात गुणे अधिक है क्योंकि अंगुल मात्र क्षेत्र प्रदेश राशि के प्रथम वर्गमूल में उसी राशि के द्वितीय वर्गमूल से गुणा करने पर जितनी प्रदेशराशि आती है, उतना प्रमाण इसका कहा गया है । इनकी अपेक्षा अप्रथमसमयवता तिर्यग्योनिक जीव अनन्तगुणें अधिक हैं। क्योंकि वनस्पतिकायिक जीव अनन्त हैं । 'सेत्तं अट्ठविहा संसार समावन्नगा जीवा पण्णत्ता' इस प्रकार से यह स्पष्टीकरण आठ प्रकार से संसारी जीवों के सम्बन्ध में किया गया है ॥ १३७॥
श्री जैनाचार्य जैनधर्मदिवाकर पूज्यश्री घासीलाल व्रतिविरचित जीवाभिगम सूत्र की प्रमेयद्योतिनि व्याख्या में सातवीं प्रतिपत्ति समाप्त ||७||
નારકને છેડીને ગતિ ત્રત્ર્યમાં પણ થાય છે. તેના કરતાં અપ્રથમસમયવતી નૈયિક અસંખ્યાતગણા વધારે છે. કેમકે આંગળ પ્રમાણ ક્ષેત્ર દેશ રાશિના પ્રથમ વ મૂળમાં એજ રાશીના ખીજાવ મૂળથી ગુણવાથી જેટલી પ્રદેશ રાશી આવે છે. એટલું પ્રમાણ તેમનું કહેવામાં આવેલ છે. તેના કરતાં અ પ્રથમ સમયવતી તિર્યંચેાનિક જીવ અન તગણા વધારે છે. કેમકે-વનસ્પતિ अयि व अनंत छे. 'सेत्तं अट्ठविहा संसारसमापन्नगा जीवा पण्णत्ता' म પ્રમાણે આ સ્પષ્ટી કરણ આઠ પ્રકારના સંસારી જીવાના સંબંધમા કરવામાં भोवत छे. ॥ सू. १३७ ॥
શ્રી. જૈનાચાય . જૈનધર્મદિવાકર પૂજ્યશ્રી દાસીલાલ વ્રુતિવિરચિત જીવાભિગમ સૂત્રની પ્રમેયદ્યોતિકા ટીકાની સાતમી પ્રતિપત્તિ સમાપ્ત ।। ૭ ।।
જીવાભિગમસૂત્ર