SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 1294
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ६ सू. १३६ सप्तविध सं० स० जीवनिरूपणम् १२८१ जोणियवज्जाणं तिरिक्ख जोणियाणं जहन्नेणं अंतोमुहूर्त्त उक्कोसेणं सागरोवमसयहुतं साइरेगं' एवं सर्वेषां तिर्यग्योनिकवर्णानाम् तिर्यग्योनिकानामन्तरं तु जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्तम्, उद्वृत्य अन्यत्रान्तर्मुहूर्त स्थित्वा पुनस्तत्राऽगमनात्, उत्कर्षतस्तु सागरोपमशत पृथक्त्वं सातिरेकमन्तरम्। तिर्यग्योनिकीसूत्रे मनुष्यमानुषीसूत्रे देवीसूत्रे चोत्कर्षेण वनस्पतिकालस्य जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्तस्यान्तरमवेहि । अथाल्पबहुलम् - 'अप्पा बहुयं' हे भदन्त ! नैरयिकस्य यावद्देव्यश्च कतरेकतरेभ्योऽल्पा बहुका वा० इति प्रश्नः ? भगवानाह - गौतम | 'सव्वत्थोवाओ मस्सी' सर्वस्तोका मानुष्यः कतिपय कोटिकोटि प्रमाणत्वादिति । 'मणुस्सा असंखेज्जगुणा' ताभ्यो मनुष्याः असंख्येयगुणाः संमूर्च्छिममनुष्याणां श्रेण्यसंख्येयप्रदेशराशिप्रमाणत्वात् । 'नेरइया असंखेज्जगुणा' तेभ्योऽसंख्येगुणा नैरयिकाः । 'तिरिक्ख जोणिणीओ असंखेज्जगुणाओ' ततोऽसंख्येयगुणाधिकास्तिर्य पर अशुभ अध्यवसाय से मर जाता है और उत्कृष्ट अन्तर तब पडता है कि जब वह जीव नरक से निकल कर परम्परारूप से अनन्त काल तक वनस्पतिकायिकों में ही बना रहता है 'एवं सव्वाणं तिरिक्खजोणियवज्जाणं, तिरिक्खजोणियाणं जहणणेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं सागरोवमसतपुहुत्तं साइरेगं' इस का यह अन्तर काल समस्त तिर्यग्योनिक जीवों को छोड कर शेष जीवों का है तिर्यगयोनिक जीवों का अन्तर काल जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त का है और उत्कृष्ट से कुछ अधिक सागरोपम शत पृथक्त्व का है । 'अप्पा बहुयं' इनके अल्पबहुत्व का कथन - 'सव्वत्थोवाओ मणुस्सीओ' मनुष्य स्त्रियां सबसे कम हैं इनकी अपेक्षा 'मणुस्सा असंखेज्जगुणा' मनुष्य असंख्यातगुणें अधिक हैं। इनकी अपेक्षा 'नेरड्या असंखेज्जगुणा' અને ઉત્કૃષ્ટ અંતર ત્યારે પડે છે કે જ્યારે એ જીવ નરકથી નીકળીને પરમ્પરા રૂપથી અનંતકાળ સુધી વનસ્પતિ કાયિકમાંજ રહેલા હાય છે. વૈં सव्वाणं तिरिक्खजोणियवज्जाणं, तिरिक्खजोणियाणं जहणणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं सागरोवमसतपुहुत्तं साइरेगं' मा रीतनुं आ अंतर अजनु अथन તિય ચૈાનિક જીવાને છેડીને તે શિવાયના જીવા સંબંધી છે. તિય ચૈાનિક જીવાના અંતર કાળ જઘન્યથી એક અંતર્મુહૂર્તના છે અને ઉત્કૃષ્ટથી કઈ ક वधारे सागरोषभ शत पृथइत्वनुं छे. 'अप्पाबहुयें' सामना यस्य महुयथानु थन 'सव्वत्थोवाओ मणुस्सीओ' मनुष्य स्त्रीयो सौथी मस्य छे. तेना रतां 'मणुस्सा असंखेज्जगुणा' भनुष्यो असंख्यातगा वधारे हे, तेना रतां 'नेरइया जी० १६१ જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006345
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1974
Total Pages1580
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size84 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy