________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ५ सू. १३५ सामान्यतो निगोदस्वरूपनिरूपणम्
१२६५
संख्येयगुणत्वात् ' एवं परसट्टयाए बि' एवं प्रदेशार्थतयाऽपि तथाहि - सर्वस्तोका बादरनिगोदा : पर्याप्ताः प्रदेशार्थतया द्रव्याणां स्तोकत्वात् तेभ्यो बादरनिगोदा अपर्याप्ताः प्रदेशार्थतयाऽसंख्येयगुणाः द्रव्याणामसंख्येयगुणत्वात् । तेभ्यः सूक्ष्मनिगोदाः अपर्याप्ताः प्रदेशार्थतयाऽसंख्येयगुणाः, तेभ्यः सूक्ष्मनिगोदाः पर्याप्ताः प्रदेशार्थतया संख्येयगुणाः द्रव्याणां संख्येयगुणत्वात् इति । 'दव्व पट्टयाए' उभयतया विचारं प्रस्तौति 'सव्वत्थोवा बायरणिओया य पज्जत्तया दव्वट्टयाएं सर्वस्तोका बादरनिगोदाच पर्याप्ताः सन्तस्तु द्रव्यातया असंख्येयगुणाः तेभ्यः सूक्ष्मनिगोदा अपर्याप्ता द्रव्यार्थ तयाऽसंख्येगुणाः, 'जाव सुहुम निओया पज्जत्तया दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा' तेभ्यः सूक्ष्मनिगोदाः
सूक्ष्म निगोद पर्याप्तक हैं वे द्रव्य दृष्टि से संख्यातगुणें अधिक हैं। क्योंकि सूक्ष्मों में सामान्य से अपर्याप्तों की अपेक्षा पर्याप्त संख्यातगुणें ही होते है । ' एवं पएसट्टयाए वि' इसी तरह से प्रदेश दृष्टि से भी जानना चाहिये अर्थात् प्रदेश दृष्टि से सबसे कम पर्याप्त बादर निगोद जीव है क्योंकि द्रव्यों की स्तोकता है । इनकी अपेक्षा अपर्याप्त बादर निगोद जीव प्रदेश दृष्टि से असंख्यातगुर्णे अधिक हैं। क्योंकि द्रव्य असंख्यातगुर्णे अधिक हैं इनकी अपेक्षा अपर्याप्त सूक्ष्म निगोद अपर्याप्त जीव प्रदेश दृष्टि से असंख्यातगुणें अधिक हैं । इन की अपेक्षा सूक्ष्म निगोद पर्याप्तक जीव प्रदेश दृष्टि से संख्यातगुर्णे अधिक हैं, क्योंकि द्रव्य संख्यातगुणित हैं । 'दव्वपरसट्टयाए' द्रव्य दृष्टि और प्रदेश दृष्टि दोनों दृष्टियों से विचार करने पर 'सव्वत्थोवा
નિગોદ પર્યાપ્તક છે તેએ દ્રવ્ય પણાથી અસ`ખ્યાતગણા વધારે છે. કેમકેસૂક્ષ્મામાં સામાન્યપણાથી અપર્યાપ્તકાના કરતાં પર્યાપ્ત સંખ્યાતગણાજ होय छे 'एवं परसट्टयाए वि' मेन प्रभारी प्रदेश पणार्थी पशु सभनवु, અર્થાત્ પ્રદેશ પણાથી સૌથી ઓછા પર્યાપ્તક ખાદર નિગોદ જીવ છે. કેમકેદ્રવ્યાનુ અલ્પ પણું છે, તેના કરતાં અપર્યાપ્તક ખાદર નિગોદ જીવા પ્રદેશ પણાથી અસંખ્યાતગણા વધારે છે. કેમકે દ્રવ્ય અસંખ્યાતગણું વધારે છે. તેના કરતાં અપર્યાપ્તક સૂક્ષ્મ નિગોદ પર્યાપ્તક જીવ પ્રદેશપણાથી અસંખ્યાતગણા वधारे छे. भ द्रव्य संख्यातगागु छे. 'दव्बट्ट परसट्टयाए' द्रव्य पाशाथी अने भने प्रदेश पशुाथी खेभ जन्ने प्रारथी विचार १२वाथी ' सव्वत्थोवा बादरनिगोदा पज्जत्तगा दव्वट्टयाए ' માદર નિગોદ પર્યાપ્તક જીવ દ્રવ્ય પણાથી સૌથી ઓછા છે. તેનાથી અસ ખ્યાતગણા વધારે ખાદર
जी० १५९
જીવાભિગમસૂત્ર
