________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३. उ. ३. सू. १२९ देवविमान पृथिव्याः बाहल्यादिकम् १०७३ सुविकल्ला' ग्रैवेयकविमानानि शुक्लानि । 'अणुत्तरोववाइय विमाणा परमसुकिल्ला वण्णेणं पण्णता' अनुत्तरोपपातिकविमानानि परमशुक्लानि प्रज्ञप्तानि गौतम ! तदुक्तम्- 'सोहम्मि पंच वण्णा एक्कग हीणा उ जा सहस्सारे । दो दो तुल्ला कप्पा तेण परं पुंडरीयाई ॥१॥ धर्मे पञ्चवर्णानि एकैक हीनानि यावत् सहस्रारे । द्वौ द्वौ तुल्यौ कल्पौ तेन परं पुण्डरीकाणि ॥ १ ॥
प्रभाप्रतिपादनमाह - 'सोहम्मीसाणेसु णं भंते ! कप्पेसु विमाणा केरिसया पाए पन्नत्ता ? गोयमा ! णिच्चा लोया णिच्चुज्जोया - सयं पभाए पन्नत्ता जाव
है । 'गेविज्जविमाणा' ग्रैवेयकों के विमान शुक्ल वर्ण वाले होते हैं । 'अणुत्तरोववातियविमाणा परमसुकिल्ला वण्णेणं पण्णत्ता' अणुत्तरोपपातिक देवों के विमान परम शुक्लवर्ण वाले होते है । तदुक्तं'सोहम्मी पंचवण्णा एक्कगहीणा उ जा सहस्सारे, दो दो तुल्ला कप्पा तेण परं पुंडरीयाई || १ ||
अर्थ
इस गाथा का अर्थ पूर्वोक्तानुसार ही है यहां पुण्डरीक शब्द का शुक्ल और परमशुक्ल है ।
प्रभा का कथन - 'सोहम्मीसाणेसु णं भंते ! कप्पेसु विमाणा केरिसया पभाए पण्णत्ता' अब गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है - हे भदन्त ! सौधर्म और ईशान इन कल्पों में जो विमान हैं उनकी प्रभा
આરણ અને અચ્યુત આ કલ્પોમાંના વિમાન કેવળ એક સફેદ વર્ણવાળા જ होय छे. 'गेवेज्जविमाणा' ग्रैवेयना विभाना स६ वर्षा वाजान होय छे. 'अणुत्तरोववाइय विमाणा परमसुक्किल्ला वण्णेणं पण्णत्ता' अनुत्तरोपयाति देवाना વિમાને પરમ શુકલ વણુ વાળા હોય છે. કહ્યું પણ છે.
'सोहम पंच वण्णा एक्कगहीणा उजा सहस्सारे । दो दो तुल्ला कप्पा तेण पर पुंडरीयाणं ॥ १ ॥
આ ગાથાના અથ ઉપર કહ્યા પ્રમાણેના છે. અહીંયાં પુડરીક શબ્દના અર્થ શુકલ અને પરમ શુકલ એ પ્રમાણે છે.
વિમાનાની પ્રભાતું કથન
'सोहम्मीसाणेसु णं भते ! कप्पेसु विमाणा केरिसया पभाए पण्णत्ता' हवे ગૌતમસ્વામી પ્રભુશ્રીને એવું પૂછે છે કે હે ભગવન્ ! સૌધર્મ અને ઈશાન નામના કલ્પામાં જે વિમાના છે. તેની પ્રભા કેવી કહેલ છે ? આ પ્રશ્નના
जी० १३५
જીવાભિગમસૂત્ર