SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 865
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.५३ वनषण्डादिकवर्णनम् वा' सरस्तलमिति वा पानी येन भृतं तडागं सरस्तस्य तलम्-उपरितनो भागः 'करत लेइ वा' करतलमिति वा करतलं प्रतीतम् 'चंदमंडलेइ वा' चन्द्रमण्डल मिति वा, चन्द्रमण्डलं च यद्यपि तत्ववृत्त्या उत्तानीकृत कपित्थाकार पीठप्रासादापेक्षया वृत्तालेखमिति तद्गती दृश्यमानो भागो न समतलस्तथापि प्रतिभासते समतल इति तदुपादानम् ॥ 'आयंस मंडलेइ वा' आदर्शमण्डलमिति वा-दर्पणमण्डलमिति वा, 'सूरमंडलेइ वा सूर्यमण्डलमिति वा, 'उरब्भचम्मेइ वा' उरभ्रः ऊरणः 'घेटा' इति लोकप्रसिद्धः 'उसभचम्मेइ वा वृषभचर्म , इति वा, 'वराह-पानी से भरे हुए तालाबका ऊपर का भाग जैसा समतलवाला होता है उसी प्रकार से यहां का भूमिभाग भी समतलवाला है ऊंचानीचा नहीं है इसी प्रकार जैसा करतल के समान समभागवाला है जिस प्रकार चन्द्रमण्डल समतल प्रतीत होता है इसी प्रकार से वहां का भूमिभाग भी समतलवाला है यद्यपि चन्द्रमण्डल समतलवाला नहीं होता है क्यों कि चन्द्रमंडल में उत्तानीकृत कपित्थके आकार के जैसे पीठ प्रासादकी अपेक्षा ऊंचा नीचापन है परन्तु यहां जो समतलता के विषय में इन्हें दृष्टान्त कोटी मे रखागया है, वह उनका दृश्यमानभाग समतल रूप से प्रतीभासित होता है इस अपेक्षा से रखागया है, इसी प्रकार से वह का भूमिभाग 'आयसमंडलेइ वा सूरमंडलइवा' आदर्शतल के समान समतलवाला है और सूर्य मंडल जैसा समतल होता है वैसा समतल है 'उरभ०' उरभ नाम ऊरण का है जिसे भाषा मे घेटा कहा जाता है इसका चमडा बिलकुल समतल होता है इसी प्रकार-'उसभचम्मेइ જેમ એક સરખો સમતલ હોય છે ઉચે નીચે હોતો નથી, એજ રીતને એ ભૂમિભાગ સમતલ હોય છે. જેમ કરતલ એક સરખે સમ હોય છે તેમ એ ભૂમિભાગ પણ કરતલ જેવો સમતલ હોય છે. જે પ્રમાણે ચંદ્ર મંડલ એક સરખું સમ હોય છે. એ જ રીતે ત્યાં ભૂમિભાગ પણ સમતલ હોય છે. યદ્યપિ ચંદ્ર મંડલ સમતલ હોતું નથી કેમકે ચંદ્રમંડલમાં ઉંચા કરેલ ઠાના આકાર જેવો પીઠ-પ્રકારના જેવું ઉંચાનીચાપણું છે. પરંતુ અહીયાં જે તેને સમતલ પણાના દષ્ટાંતમાં રાખવામાં આવેલ છે, તે તેને દૃશ્યમાન દેખાતે ભાગ સમતલ દેખાય છે એ અપેક્ષાથી અહીં રાખેલ છે. એ જ રીતે त्यानी भूमिमा 'आयसमंडलेइ वा सूरमंडलेइ वा' मार्श तन सरो સમતલ વાળે છે. અને સૂર્ય મંડલ જેમ સમતલ હોય છે તે એ ભૂમિमाग समतल पाणे! छे 'उरभ०' २७ २६४ने ४३ छ, २२ लाषामा ઘેટા કહેવામાં આવે છે. તેનું ચામડુ એકદમ સમતલ હોય છે, તેના જે જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006344
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1973
Total Pages918
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size46 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy