________________
७४
जीवाभिगमसूत्रे छटाई जोयणाई बाहल्लेणं पन्नत्ते' धूमप्रभायाः पृथिव्या घनवातवलयोऽद्धषष्ठानि-सार्दानि पञ्चयोजनानि बाहल्येन प्रज्ञप्तः। 'तमप्पभाए कोसूणाई छ जोयणाई बाहल्लेणं पन्नत्ते' एतस्याः तमःप्रभायाः पृथिव्या धनवातवलयः क्रोशोनानि षइयोजनानि बाहल्येन प्रज्ञप्तः । 'अहे सत्तमाए छ जोयणाई बाहल्लेणं पन्नत्ते' एतस्या एधः सप्तम्याः पृथिव्याः घनवातवलयः षइयोजनपरिमितो बाहल्येन प्रज्ञप्त इति ॥
सम्मति-रत्नप्रभादि पृथिवीनां तनुवातवलयस्य तिर्यग् बाहल्यपरिमाणप्रतिपादनार्थमाह-'इमीसे गं' इत्यादि, 'इमीसे गं भंते' एतस्याः खलु भदन्त ! 'रयणप्पभाए पुढवीए' रत्नप्रभायाः पृथिव्याः 'तणुवायवलए' तनुवातवलय: 'केवइए बाहल्लेणं पन्नत्ते' कियान् तिर्यग् बाहल्येन प्रज्ञप्त:-कथित इति ग्बाहल्य की अपेक्षा कहा गया है । 'तमप्पभाए कोसणाई छ जोयणाई बाहल्लेणं पनत्ते' तमाप्रभा पृथिवी का घनवात वलय तिर्यग्बाहल्य की अपेक्षा एक कोश कम छह योजन का मोटा कहा गया है। 'अहे सत्तमए छजोयणाई बाहल्लेणं पण्णत्ते' अधः सप्तमी पृथिवी का घनवात वलय तिर्यग्बाहल्य की अपेक्षा छह योजन का मोटा कहा गया है
अब रत्नप्रभा आदि पृथिवियों के तनुवात के बाहल्य का प्रमाण कहते हैं-'इमीसेणं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए तणुवायवलए केवइए बाहल्लेणं पनत्ते' हे भदन्त ! रत्नप्रभा पृथिवी में जो तनुवातवलय है વિશાળ કહ્યો છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે પંકપ્રભાને ઘનવાતવલય એક કેસ અધિક પાંચ યોજનાને તિર્યબાહલ્યની अपेक्षाथी उस छ. 'धूमप्पभाए अद्ध छटाई जोयणाई बाहल्लेणं पन्नत्ते' ધૂમપ્રભા પૃથ્વીને ઘનવાતવલય પાસે અર્ધ ષષ્ઠ અર્થાત્ સાડા પાંચ યોજનાને वितिय मायनी अपेक्षाथी ४ामो सास छ. 'तमप्पभाए कोसूणाई छ जोयणाई बाहल्लेणं पन्नत्ते' तभमा पृथ्वीना धनपातसय तिय मायनी अपेक्षाथी मे १० ४भ छ योनी विश ४ छे. 'अहे सत्तमाए छ जोयणाई बाहल्लेणं पन्नत्ते' असामी पृथ्वीना धनवातसय तियायनी અપેક્ષાથી છ જનને વિશાળ કહ્યો છે.
હવે રત્નપ્રભા વિગેરે પૃથ્વીના તનુવાતના બાહલ્યનું પ્રમાણ કહે છે 'इमोसेण भते । रयणप्पभाए पुढवीए तणुवायवलए केवइए बाहल्लेणं पन्नत्ते'
જીવાભિગમસૂત્ર
