________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.३७ एकोरुकद्वीपस्थानामाकारभावादिकम् ५६९ शिलाप्रवाल विम्वफलसनिभाधरोष्ठाः पाण्डुरराशि शकलविमलनिर्मल शङ्खगोक्षीरफेनोदकरजोमृणालिकाः धवलदन्तश्रेगयः अखण्डदन्ताः अस्फुटितदन्ताः अविरलद न्ताः सुजातदन्ताः एकदन्तश्रेणिरीवानेकदन्ताः हुतवहनिर्मातधौततप्ततपनीयरततालुजिह्वाः गरुडायतऋजुतुङ्गनासाः अवदालितपुण्डरीकनयनाः कोकासितध. वलपत्रलाक्षाः आनामितचापरुचिरकृष्णाभ्रराजिकसंस्थितसंगतायतसुजाततनुक. ष्णस्निग्धभ्रवः आलीनप्रमाणयुक्तश्रवणाः सुश्रवणाः पीनमांसलकपोलदेशभागाः अचिरोद्गतबालचन्द्रसंस्थितप्रशस्त विस्तीर्णसमललाटाः उडुपतिप्रतिपूर्णसोमबदना: छत्राकारोतमाङ्गदेशाःघननिचितसुबद्धलक्षणोन्नतकूटाकारनिभपिण्डितशीर्षाः दाडि मषुष्यप्रकाशतपनीयसदृशनिमलसुजात केशान्तकेशभूमयः, शात्मलिबोण्डधननिचि. तछोटितमृदुविशदप्रशस्तसूक्ष्मलक्षणसुगन्धसुन्दरभुजमोचकभृङ्गीनीलकज्जलप्रहृष्टभ्र मरगणस्निग्धनिकुरम्बनिचितकुश्चितचितप्रदक्षिणावर्त्तमूर्द्धशिरोजाः लक्षणव्यश्चनगु. णोपपेताः सुजातसुबिभक्तसुरूपकाः प्रासादीयाः दर्शनीयाः अभिरूपाः प्रतिरूपाः । ते खलु मनुजाः हंसस्वराः क्रौंचस्वराः नन्दिघोषाः सिंहस्वराः सिंहघोषाः मञ्जस्वराः मज्जुघोषाः सुस्वराः सुस्वरनिर्घोषा छायोयोतिताङ्गाङ्गाः वज्रऋषभनाराच. संहननाः समचतुरस्रसंस्थानसंस्थिताः स्निग्धच्छवयः निरातङ्काः उत्तमप्रशस्तातिशय निरूपमतनवः जल्लमलकलङ्कश्वेनरजोदोषवजितशरीरा: निरूपलेपाः अनुलोमवायुवेगाः कङ्कमहणयः कपोतपरिणामाः शकुनिश्विपोसपृष्ठान्तरोरूपरिणताः विगृहीतोब्रतक्षयः पदमोत्पलसदृशगन्धनिः श्वाससुरभिवदनाः अष्टधनुशतमुच्छ्रिताः। तेषां मनुजानां चतुःषष्टिपृष्ठकरण्डकाः प्रज्ञप्ताः श्रमणायुष्मन् !। ते खलु मनुजा: प्रकृतिभद्रकाः प्रकृतिविनीतकाः प्रकृत्युपशान्ताः प्रकृतिप्रत नुक्रोधमानमायालोमा: मृदुमादेवसंपन्नाः अलीनाः भद्रकाः विनीताः अल्पेच्छाः असन्निधिसंचयाः अचण्डाः विडिमंतरपरिवसनाः यादृच्छिककामकामिनश्च ते मनुजगणाः प्रज्ञप्ताः श्रमणायुष्मन् ! । तेषां खलु भदन्त ! मनुजानां कियता कालेन आहारार्थः समुत्पद्यन्ते ? गौतम ! चतुर्थभक्तस्याहागथैः समुत्पद्यन्ते ॥सू० ३६॥
टीका-'एगोरुय दीवेणं भंते ! दीवे' इत्यादि। 'एगोरुय दीवे णं भंते ! दीवे' एकोरुकद्वीपे खलु भदन्त ! द्वीपे 'मणुयाणं केरिसए आयारभावपडोयारे पण्णत्ते' _ 'एगोरुय दीवे णं भंते ! दोवे मणुयाणं केरिसए आगारभाव पडो यारे पण्णत्ते'-इत्यादि । सूत्र-३६ ।
टीकार्थ-गौतमने इन सूत्र द्वारा प्रभुश्री से ऐसा पूछा है-हे 'एगोरूयदीवेणं भंते ! दीवे मणुयाणं केरिसए आगारभावपड़ोयारे पण्णत्ते' त्या ટીકાર્ય -શ્રીૌતમસ્વામીએ આ સૂત્ર દ્વારા પ્રભુશ્રીને એવું . પૂછયું છે કે जी० ७२
જીવાભિગમસૂત્ર