________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.२५ तिर्यग्योनिस्वरूपनिरूपणम् ३८१ यतिर्यग्योनिकाः, एकेन्द्रियतिरश्चां कियन्तो भेदा इतिमश्ना, उत्तरयति-'एगिदितिरिक्खजोणिया पंचविहा पन्नता' एकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकाः पञ्चविधा:पञ्चमकारकाः प्रज्ञप्ता:-कथिता इति । पञ्चभेदान दर्शयति-तं जहा' तद्यथा'पुढवीकाइयएगिदिय तिरिक्खजोणिया पृथिवीकायिकैकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकाः 'जाव वणस्सइकाइय एगिदिय तिरिक्खजोणिया' यावद्वनस्पति कायिकैकेन्द्रियति. र्यग्योनिकाः, यावत्पदेन अकायिकैकेन्द्रिय तिर्यग्योनिका, तेजस्कायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः, वायुकायिकैकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकाचेति संग्रहो भवति, तथा च पृथिव्यप्तेजोवायुवनस्पति कायिकभेदात् एकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकाः पञ्चप्रका. रका भवन्तीति । तत्र प्रथमोपात पृथिवीकायिकानां भेदं ज्ञातुं प्रश्न यमाह-'से किं तं' इत्यादि, ‘से कि तं' पुढवीकाइय एगिदिय तिरिक्खजोणिया' अथ के ते पृथिवीकायिकैकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकाः। पृथिवीकायिकैकेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीवानां कियन्तो भेदा इतिमश्नः, उत्तरयति-पुढवीकाइय एगिदिय तिरिक्खजोणिया दुविहा पन्नता' पृथिवीकायिकैकेन्द्रिय तिर्यग्योनिका जीवाः द्विविधाःभदन्त! एगेन्द्रिय तिर्यञ्च कितने प्रकार के होते है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं'एगिदियति० पंचविहा पन्नत्ता' हे गौतम ! एकन्द्रिय तिर्यश्च पांच प्रकार के होते हैं 'तं जहा' जैसे 'पुढवीकाइयए' पृथिवीकायिक एकेन्द्रिय तिर्यश्च 'जाव वणस्सइकाइयएगि०' यावत् वनस्पतिकायिक एकेन्द्रिय तिर्यश्च यहां यावत्पद से 'अप्कायिक, तेजस्कायिक, वायुकायिक' इन एकेन्द्रिय तिर्यञ्चों का ग्रहण हुआ है 'से किंतं पुढवीकाइय एगिदिय०' हे भदन्त । पृथिवी कायिक एकेन्द्रिय तिर्यक् योनिक कितने प्रकार के होते है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'पुढवीकाइय एगिदियति दुविहा पण्णत्ता' हे गौतम !
'से कि त एगिदिय तिरिक्ख' हे सगवन् मेद्रियवातिय ययानि જીવો કેટલા પ્રકારના હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે 'एगि दियति. पंचविहा पण्णत्ता' हे गौतम ! 3 दिया तिय योनि लव पाय २ना हाय छ, 'त जहा' ते ॥ प्रमाणे छ. 'पुढवीकाइय एगि.'
वीयि मेद्रियाणा तिर्यय 'जाव वणस्सइ काइय एगि.' यावत् વનસ્પતિ કાયિક એક ઈન્દ્રિયવાળા તિર્યચ, અહિયાં યાવત્પદથી “અષ્કાયિક, તેજસ્કાયિક, અને વાયુકાયિક, આ એક ઈદ્રિયવાળા તિર્યંચ જ ગ્રહણ ४२राय॥ छे. 'से कि त पुढवीकाइय एगिदिय.' इ लभवन् पृथवीयि से ઈદ્રિયવાળા તિર્યોનિક કેટલા પ્રકારના હોય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रसुश्री ४६ छ 'पुढवीकाइय एगिदिय ति, दुविहा पण्णत्ता' है गौतम !
જીવાભિગમસૂત્ર