________________
२९२
जीवाभिगमसूत्रे सौख्यबहुलश्चापि विहरेत् । भवेदेतद्रूपा स्यात् ? नायमर्थः समर्थः गौतम ! उष्णवेदनीयेषु नरकेषु नैरयिका इतोऽपि अनिष्टतरामेव उष्णवेदनां प्रत्यनुभवन्तो विहरन्ति शीत वेदनीयेषु खलु भदन्त ! निरयेषु नैरयिकाः कीदृशीं शीतवेदनां प्रत्यनुभवन्तो विहरन्ति ? गौतम ! स यथानामकः कर्मकारदारकः स्यात् तरुणो युगवान् वलवान् यावत् शिल्पोपगतः, एकमहान्तमयः। पिण्ड दकवार समानं गृहीत्वा तापयित्वा तापयित्वा कुदृयित्वा कुट्टयित्वा जघन्येन एकाहं वा द्वयहं वा व्यहं वा उत्कर्षण मासं वा हन्यात् स खलु तम् उष्णमुष्णीभूतमयोमयेन संदंशकेन गृहीत्वा असद्भाव प्रस्थापनया शीत वेदनीयेषु नरकेषु पक्षिपेत् स तमुन्मिषितनिमिषितान्तरेण पुनरपि प्रत्युद्धरिष्यामीति कृत्वा प्रवितरमेव पश्येत् तमेव खलु यावत् नैव खलु शक्नुयात् पुनरपि प्रत्युदर्तुम् स खलु स यथा नामको मत्तमातङ्गः तथैव यावत् सौख्य बहुवापि विहरेत् । एवमेव गौतम ! असद्भाव प्रस्थापनया शीत वेदनीयेभ्यो नरके. भ्यो नैरयिक उद्वृत्तः सन् यानीमानि इहमनुष्य लोकेषु भवन्ति तद्यथा हिमानि वा-हिमपुञ्जानि वा हिमपटलानि वा हिमपटलपुञ्जानि वा तुषाराणि वा तुषारपुञानि वा हिमकुण्डानि वा हिमकुण्ड पुञ्जानि तानि शीतानि वा तानि पश्यति दृष्ट्वा तानि अवगाहते अवगाह्य स खलु तत्र शीतमपि पविनयेत् तृषामपि प्रविनयेत् क्षुधामपि प्रविनयेत् ज्वरमपि प्रविनयेत् दाहमपि पविनयेत् निद्रायेतवा पचलायेत वा यावत् उष्णः उष्णभूतः संक्रमन् शातासौख्यबहुलश्चापि विहरेत् । भवेदेतद्रूपास्यात् १ नायमर्थः समर्थः। गौतम ! शीत वेदनीयेषु नरकेषु नैरयिका इतोऽपि अनिष्टतरामेव शीत वेदनां प्रत्यनुभवन्तो विहरन्ति ।।सू० २१॥
टीका-'इमीसे णं भंते !' एतस्यां खलु भदन्त ! 'रयणप्पभाए पुढवीए' रत्नप्रभायां पृथिव्याम् 'नेरइया' नैरयिक जीवाः केरिसयं णिस्यभवं' कीदृशंकिमाकारकं नैरयिकभवम् 'पच्चणुब्भवमाणा' प्रत्यनुभवन्तः प्रत्येकं वेदयमानाः
अब सूत्रकार नारक जीवों के नारकभव का अनुभव प्रतिपादन करते है
'इमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए नेरइया केरिसयं' इत्यादि २१
टीकार्थ-गौतम ने प्रभुश्री ऐसा पूछा है-'इमीसे णं भंते !' हे भदन्त ! इस रत्नप्रभा पृथिवी में नैरयिक जीव 'केरिसयं णिरयभवं'
હવે સૂત્રકાર નારક જીના નારકભવના અનુભવનું પ્રતિપાદન કરે છે 'इमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए नेरइया केरिसय' त्या
अर्थ-गौतभाभीय प्रभुने मे पूछयु छे , 'इमीसेण भंते !' हे भगवन् मा २त्नप्रभा पृथ्वीमा नै२४ । 'केरिसय णिरयभव' उप
જીવાભિગમસૂત્ર
