________________
१९४
जीवाभिगमसूत्रे
कस्यापि प्रिया इति भावः । अतएव अमनोज्ञा अमनोऽमतरा : 'गंधेणं पन्नता' गन्धेन इत्थंभूता नरकाप्रज्ञप्ताः - कथिता इति । ' एवं जाए अहे सत्तमाए पुढवीए' एवं यावदधः स्तम्यां पृथिव्याम् यथा रत्नप्रभा नरका अहिमृतादेरपि अधिकतरा गन्धेन कथितास्तथैव शर्कराप्रभा बालुकाप्रभा पङ्कप्रभा धूमप्रभा तमःप्रभातमस्तमःप्रभा नरका अपि अहिमृतादेरपि अधिकतरा गन्धेन ज्ञातव्या इति भावः । स्पर्शधिकृत्याह -' इमी से णं' इत्यादि, इत्यादि, 'इमी से णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए' एतस्यां खलु रत्नप्रभायां पृथिव्याम् ' णरगा केरिपदों का ग्रहण हुआ है । इसीलिये ये अप्रियतर और मनोऽनुकूल नहीं हैं । अप्रियतर पद यह प्रकट करने के लिये दियागया है कि अकान्त पदार्थ भी शुकर को विष्टा की तरह प्रिय होता है- तो ऐसे ये नरक नहीं हैं ये तो सर्वथा अप्रिय तर ही हैं - किसी को भी प्रिय नहीं हैं ।
1
'गंधेणं पन्नत्ता' इस प्रकार के विशेषणों वाले ये नरक पूर्वोक्त विशेषणों वाली दुर्गन्ध से भी अधिक दुर्गन्धवाले हैं। ' एवं जाव अहे सत्तमा पुढवीए' इसी तरह से शर्करा प्रभा के, बालुका प्रभा के, पङ्कप्रभा के, धूमप्रभा के, तमःप्रभा के और तमस्तमः प्रभा पृथिवी के नरक के भी अहिमृतकादि के कलेवरों की दुर्गन्ध से भी अधिक दुर्गन्ध वाले हैं ऐसा कथन करलेना चाहिये ।
अब उन नरकों के स्पर्श के विषय में कहते हैं - 'इमीसे णं भंते ! અપ્રિયતર-અત્યંત અપ્રિય છે. અને મનને અનુકૂલ હાતા નથી. અપ્રિયતર એ પદ એવાત પ્રગટ કરે છે કે-અકાંત પદાથ પણ સૂકરને વિષ્ટા જેમ પ્રિય હાય છે, તેમ કેાઇ તેવા પ્રકારના પ્રાણી ને તે પ્રિય હાય છે, પણ આ નરકે એવા એટલે કે કેાઈને પણ પ્રિયલાગે તેવા હેાતા નથી. આ તે હમેશાં અપ્રિયતર જ હોય છે. અર્થાત તે કોઈને પણ પ્રિય હાતા નથી, 'गंधेण पन्नत्ता' भावा પ્રકારના વિશેપણાવાળા આ નરકે એ પહેલાં उहेस दुर्गन्धथी याशु वधारे पडती दुर्गध वाजा होय छे. 'एवं जाव अहे - सत्तमाए पुढवीए' प्रमाणे शश प्रभा पृथ्वीना, वालुअ अला पृथ्वीना, પકપ્રભા પૃથ્વીના, ધૂમપ્રભા પૃથ્વીના, તમઃપ્રભા પૃથ્વીના, અને તમતમા પૃથ્વીના, નરકોના શરીરો મરેલા સર્પાદિના શરીરાની દુર્ગંધથી પણ વધારે પડતી દુર્ગંધ વાળા હોય છે. આ પ્રમાણેનું કથન સમજી લેવુ' જોઈ એ. हवे सूत्रार मे नरना स्पर्शना संबंधां उथन १२ छे. 'इमीसे णं
જીવાભિગમસૂત્ર
