SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 251
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ २३८ जीवाभिगमसूत्र मनुष्येषु उत्पद्यन्ते । 'संखिज्जवासाउएसु वि' संख्यातवर्षायुष्केष्वपि मनुष्येषु समुत्पद्यन्ते । 'असंखिज्जवासाउएसु वि' असंख्यातवर्षायुष्केष्वपि मनुष्येषु समुत्पद्यन्ते । यदि एतेषां मनुष्येषु भवति उपपातस्तदा केवलमकर्मभूमिकमनुष्यं परित्ज्य सर्वमनुष्येष्वेवोपपातो भवतीति भावः ॥ देवेसु जाव वाणमंतरा' यदि जलचरसंमूछिमजीवानां देवेषूत्पतिर्भवति तदा यावद् वानव्यन्तरदेवेष्वेवोत्पत्तिर्भवति यावत्पदमाहात्म्यात् भवनवासिषु वानव्यन्तरदेवेषुत्पत्तिर्भवति भावः । गत्यागतिद्वारे - चउगइया' चतुर्गतिकाः नारकतिर्यङ्मनुष्यदेवेषु एते गन्तारो भवन्तीत्यतश्चतुर्गतिका इति कथ्यन्ते । 'दुआगइया दृयागतिकाः, तिर्यङ्मनुष्येभ्य एव केवलं जलचर गतौ आगमनं भवति इत्यतो यागतिका इति कथ्यन्ते इति भाव । 'परित्ता असंखेज्जा पन्नत्ता' की असंख्यातवर्ष की आयु वाले हों इसी को कहते हैं- 'संखिज्जवासाउएमु वि" संख्यात वर्ष की आयुवाले मनुष्यों में भी ये उत्पन्न होते हैं । “असंखिज्जवासाउएसु वि" असंख्यात वर्ष की आयु वाले मनुष्यों में भी ये उत्पन्न होते हैं । तात्पर्य कहने का यह है कि यदि मनुष्यों में उत्पन्न होते हैं तो केवल ये अकर्मभूमि के मनुष्यों को छोड़कर सर्व मनुष्यों में ही उत्पन्न होते हैं। "देवेसु जाव वाणमंतरा" यदि ये जलचर संमूच्छिम जीव देवों में उत्पन्न होते हैं तो ये भवनवासियों में उत्पन्न होते हैं। और वानव्यन्तरों में उत्पन्न हो सकते हैं । इनके सिवाय ऊपर के देवों में नहीं जा सकते हैं क्योंकि वहां असंज्ञी आयु का अभाव है । गत्यागति द्वार में ये जलचर संमूच्छिमजीव 'चतुर्गतिकाः" चारों गतियों में जा सकते हैं । नरकगति में भी जा सकते है , तिर्यञ्च गति में भी जा सकते हैं', मनुष्यगति में भी जा सकते है और देवगति में भी जा सकते हैं । तथा -'द्वयागतिकाः" इनका आगमन तिर्यञ्च और मनुष्य इन दो में से ही आकर के उत्पन्न होते हैं । इसलिये ये द्वयागतिक कहलाते हैं । “परित्ता असंउपस बि' सयात वषनी आयुष्यवाणा भनुष्योभा ५५ तमा ५न्न थाय छे. “असं. खेज्जवासाउएसु वि" सस'च्यात वर्षनी मायुष्यवाय मनुध्योमा ५ ते ७५.न थाय छे. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે–જે મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તે કેવળ તેઓ અકમ. भूमिना मनुष्याने छोडी मारा मनुष्योमा उत्पन्न थाय छे. देवेसु जाव वाणमंतरा' જે તેઓ જલચર સંમૂછિમ જીવ દેવોમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તે તેઓ ભવનવાસી દેવામાં અને વાનવ્યંતર દેવોમાં ઉત્પન્ન થાય છે તે શિવાય ના બીજા દેવોમાં થઈ શકતા નથી કેમ કે- ત્યાં અસંજ્ઞી આયુને અભાવ છે. सत्यागतिद्वारमा २ सय२ स भूमिछम ७१ चतुतिकाः' यारे गतियोमा શકે છે. અર્થાત્ તિર્થં ચગતિમાં જઈ શકે છે, નરકગતિમાં પણ જઈ શકે છે, મનુષ્ય गतिमा ५९ / श छ. अने वितिभा ५९ श छ. तथा तेसो 'द्वयागतिका' તેઓનું આગમન તિ"ચ અને મનુષ્ય એ બેગતિ માંથી જ હોય છે, અર્થાતુ એ બે માંથી આવીને જલચર સંમૂર્ણિમ પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે, તેથી તેઓ દ્વયાગતિક કહેવાય છે. જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006343
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages656
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size37 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy