SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 238
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्रति०१ संमूच्छिमजलचरतिर्यपञ्चेन्द्रियजीवनिरूपणम् २२५ गच्छन्तीतिभावः । नवरं समुच्छि मेसु पडिसेहो' नवरं केवलं संमूछिमेषु प्रतिषेधो वक्तव्य इति (उद्वर्तना-च्यवनद्वारम्) । त्रयोविंशतितमं गत्यागतिद्वारमाह--- 'दुगइया दुआगइया' द्विगतिकाः द्वयोस्तियङ् मनुष्ययोनारकजीवानां गतिर्भवतीत्यतो द्विगतिकाः, द्वयागतिकाः द्वाभ्यां तिर्यङ्मनुष्याभ्यां नरकगतो आगमनं भवतीत्यतो द्वयागतिकाः । 'परित्ता असंखेज्जा पन्नत्ता समणाउसो' प्रत्येकशरीरिणोऽसंख्याताः-- प्रज्ञप्ताः हे श्रमण ! हे आयुष्मन् ! इति ! प्रकरणमुपसंहरन्नाह'सेतं' इत्यादि, 'सेत्तं नेरइया' ते एते नैरयिकाः शरीरादिद्वारैर्निरूपिता इति ।। सू० २०॥ कथिता नारकाः संप्रति तिर्यकपञ्चेन्द्रियान् वक्तुमाह- 'से किं तं इत्यादि। मूलम्—'से किं तं पंचिंदियतिरिक्खजोणिया ? पंचिंदियतिरिक्खजोणिया दुविहा पन्नत्ता, तं जहा-समुच्छिमपंचिंदियतिरिक्खजोणिया य गब्भवक्कंतिय पंचिंदियतिरिक्खजोणिया य । से किं तं संमुसम्मुच्छिमेसु पडिसेहो' परन्तु संमूछिममनुष्यों में उत्पन्न होने का निषेध है अर्थात् समूछिमों में नारक जीव उत्पन्न नहीं होते हैं। उद्वर्त्तना-च्यवनद्वार समाप्त । गत्यागतिद्वार--- 'दुगइया दुआगइया' तिर्यञ्च और मनुष्यों में ही नारक जीवों की उत्पत्ति होती है इसलिये ये द्विगति हैं, तथा ये नारक तिर्यञ्च और मनुष्यों में से ही आकर जन्म धारण करते हैं इसलिये ये द्वयागतिक हैं । 'परिता असंखेज्जा पन्नता समणाउसो' हे श्रमण ! आयुष्मन् ! प्रत्येक शरीर असंख्यात कहे गये हैं । अब प्रकरणार्थ का उपसंहार करते हुए सूत्रकार कहते हैं कि 'से तं नेरइया' इस प्रकार से यह नारकों के सम्बन्ध में शरीरादि द्वारों को लेकर विवेचन किया गया है। सूत्र ॥२०॥ 41 -न थाय छे. "नवरं समुच्छिमेसु पडिसेहो” ५२'तु स भूमि मनुष्यामा पन्न થવાને નિષેધ છે. અર્થાત સંમૂરિછમોમાં નારક છે ઉત્પન્ન થતા નથી. तना-यवना२ सभात ! सत्यागतिवा२-"दुगइआ दुआगइया" तियय अने भनुष्यामा ४ ना२४ वानी ઉત્પત્તી થાય છે તેથી તેઓ દ્વિગતિક બે ગતિવાળા કહેવાય છે તથા આ નારક જ તિય"ચ અને મનુષ્યમાંથી જ આવીને જન્મ ધારણ કરે છે તેથી તેઓ દ્વયાગતિક-બે गतिथी मावावाणा उडवाय छे. "परित्ता असंखेज्जा पण्णत्ता समणाउसो' है श्रम ! આયુષ્મન પ્રત્યેક શરીર અસંખ્યાત કહેલા છે. ___वे प्र४२॥ न। उस डार ४२ता सूत्रा२ ४१ छ "सेत नेरइया" शत मा નારકોના સંબંધમાં શરીર વિગેરે દ્વારોના સંબંધમાં વિવેચન કર્યું છે. તે સૂઇ ૨૦ २९ જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006343
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages656
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size37 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy