Page Text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १
पृथिवीकायिकानामवगाहनादिद्वारनि० १३७
मनुष्येषु वा समुत्पद्यन्ते, 'नो देवेसु उववज्जंति' नो-न वा देवेषूत्पद्यन्ते बादरपृथिवीकायिका इत उद्वृत्य नारकगतिं देवगतिं वा न प्राप्नुवन्ति किन्तु तिर्यग्गतिं वा मनुष्यगतिं वा प्राप्नुवन्तीत्याशयः । 'तं चैव जाव असंखेज्जवासाज्यवज्जेसु' तदेव यावत् असंख्येयवर्षायुष्क वर्जेषु 'तं चेव' इति तदेव यथा सूक्ष्मपृथिवीकायिकप्रकरणे कथितं तद्वदेवात्रापि बोध्यम् ।
तत्प्रकरणं चेत्थम् - जइतिरिक्खजोगिएसु उववज्जंति' किं एगिदिएस उववज्जं ति जाव पंचिदिए उववज्जंति ? गोयमा ! एर्गिदिएस उववज्जति जाव पंचिंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति असंखेज्जवासाज्यवज्जेसु पज्जत्तापज्जत्तएसु उववज्जंति मणुस्से अम्मभूमग अंतरदीवगअसं खेज्जवासाउयवज्जेसु पज्जत्तापज्जत्तएसु उववज्जंति ॥ अयं भावः - :- यदि तिर्यग्योनिकेषूत्पद्यन्ते तदा किमेकेन्द्रियेषूत्पद्यन्ते द्वीन्द्रियत्रीन्द्रियचतुरिन्द्रियपञ्चेन्द्रियेवोत्पन्ते गौतम ! एकेन्द्रियेषु द्वीन्द्रियत्रीन्द्रियचतुरिन्द्रियपञ्चेन्द्रिये पूत्पद्यन्ते असंख्यातवर्षायुष्कवर्जेषु पर्याप्तकेषु अपर्याप्तकेषु समुत्पद्यन्ते यदि मनुष्येपूत्पद्यन्ते तदा अकर्मभूमिकान्तरद्वीपकासंख्यातवर्षायुष्कवर्जेषु पर्याप्तापर्याप्तकेषु समुत्पद्यन्ते इति ।
त्रयोविंशतितमं गत्यागतिद्वारम् – ' ते णं भंते ! जीवा कइ गइया कइ आगइया' ते खलु भदन्त ! बादरपृथिवोकायिका जीवाः कति गतिकाः कति आगतिकाः केषु केषु स्थानेषु एतेषां गमनं भवति, कस्मात् कस्मात् स्थानादेतेषामागमनं भवतीति प्रश्नः भगवानाह - 'गोयमा '
1
असं खेज्जवासाउयवज्जेहिं तं चेव' वह उसी प्रकार है जैसा सूक्ष्मपृथिवीकायिक में कहा है जैसे - असंख्यात वर्ष आयुवाले भोग भूमिक मनुष्यों को छोड़कर अन्य पर्याप्त अपर्याप्त सब मनुष्यों में उत्पन्न होते हैं । तेईसवां गत्यागतिद्वार - " ते णं भंते ? जीवा कइ गइया कइ आगइया' हे भदन्त ? वे बादर पृथिवीकायिकजीव कतिगतिक मरकर कितनी गतियों में जाने वाले होते हैं और कति आगतिक कितनी गतियों से आनेवाले होते हैं अर्थात् मरकर किस २ गतिमें जाते हैं ? और किस २ गति से आकर यहाँ उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर
तं चेव" ? प्रमाणे सूक्ष्मपृथ्वी भवना समधमां उथन अश्वामां आव्यु छे, પ્રમાણેનું કથન સમજવું અર્થાત્ અસ`ખ્યાત વર્ષની આયુષ્ય વાળા ભાગ ભૂમિના મનુષ્યાન છોડીને બાકીના ખીજા પર્યાપ્તક અથવા અપર્યાપ્તક બધા મનુષ્યેામાં ઉત્પન્ન થાય છે.
तेवीस गत्यागतिद्वार - "ते णं भंते ! जीवा कइ गइया कइ आगइया" हे भगवन् તે બાદર પૃથ્વીકાયિક જીવ મરીને કેટલી ગતિયામાં જવાવાળા હાય છે ? અને કેટલી ગતિયામાંથી આવવાવાળા હોય છે ? અર્થાત્ મરીને કઈ કઈ ગતિમાં જાય છે ? અને કઈ કઈ ગતિમાંથી આવીને અહિયાં ઉત્પન્ન થાય છે ?
જીવાભિગમસૂત્ર
| SR No. | 006343 |
| Book Title | Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 656 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 37 MB |