________________
सुबोधिनी टीका. १४० सूर्याभदेवस्य पूर्वभवजीवप्रदेशिरजवर्णनम्
२६१
तोलितस्य मृतस्य वा तोलितस्य नास्ति किञ्चित् नानात्वं वा यावत् लघु कत्व वा । तस्मात् सुप्रतिष्ठिता मे प्रतिज्ञा यथा-तज्जीवः तदेव || सू० १४३ ||
टीका- 'तए णं से पएसी' इत्यादि ततः तदनन्तर ं खलु स प्रदेशी राजा केशिकुमारश्रमणम्, एवमवादीत हे भदन्त ! अस्ति खलु यावत यात्पदेन 'एषा प्रज्ञातउपमा अनेन पुनः वक्ष्यमाणेन कारणेन' इत्येषां पदानां सग्रहः एतद्विवरणं पूर्व (१४०) चत्वारिंशदधिकैशशततमसूत्रे नो उपाग च्छति - जीवशरोरयोः परस्परं भेदो मे - मम् मनसि न संगच्छते । तदे
तर
जम्हा णं भते ! तस्स पुरिसस्स जीवंतस्स वा तुलियस्स मयस्स वा तुलियस्स नत्थि केइ नन्नत्थे वा जाव लहुयत्ते वा, तम्हा सुपइडिया मे पइण्णा जहातं जीवो तं चेव ) जिस कारण हे भदन्त ! जींते हुए तोले गये उस पुरुष में और मरे हुए तोले गये उसी पुरुष में जब कोई भिन्नतान्यूनाधिकता यावत् लघुता मैं नहीं देखता हूं- उस कारण से मेरा यह मन्तव्य कि वही पूर्वोक्त जीव है और वही शरीर है, न अन्य जीव हैं, और न अन्य शरीर है सुस्थिर है ।
टीकार्थ - - केशीकुमार श्रमण का जीव शरीर भिन्नता-विषयक कथन सुनकर प्रदेशी राजाने उनसे इस प्रकार कहा- हे भदन्त ! आपने जो यह उपमा जीव शरीर की भिन्नता प्रकट करने के लिये प्रकट की है वह केवल उपमामात्र है- बुद्धिजन्य होने से वास्तविक नहीं है. अतः जो बात
તે હું આ વાત પર શ્રદ્ધા કરી શકત કે જીવ અન્ય છે અને શરીર અન્ય છે. તે જીવ શરીર નથી અને शरीर लव नथी. ( जम्हाणं भंते ! तस्स पुरिसस्स जीवः तस्स वा तुलियस्स मयस्स वा तुलियस्स नत्थि केइ नन्नत्थे वा जाव लहुत्तेवा, तम्हा सुपट्टिया मे पहण्णा जहा, त जीवो त चेव) भेथी हे ભદ ંત ! જીવીતાવસ્થામાં વજન કરાયેલ તે પુરૂષમાં અને મૃતાવરથામાં વજન કરાયેલ તેજ પુરૂષમાં જ્યારે કાઇ પણ જાતની ભિન્નતા-ન્યૂનતાધિકતા યાવત્ લઘુતા મારા ધ્યાનમાં આવતી નથી તેથી મારી એવી માન્યતા છે કે જે જીવ છે તેજ શરીર છે. જીવ અન્ય નથી તેમજ શરીર પણ અન્ય નથી.
ટીકા”—કેશી કુમારશ્રમણનું જીવ શરીર પ્રદેશી રાજાએ તેમને આ પ્રમાણે કહ્યું કે હે ભિન્નતા સ્પષ્ટ કરવા માટે જે ઉપમા આપી
શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્ર : ૦૨
ભિન્નતા સંખ`ધી કથન
સાંભળીને ભદત! તમે જીવ અને શરીરની मात्र उथमा ४ छे, ते बुद्धि
