________________
सुबोधिनी टीका. सू. ९३ सूर्याभदेवस्य कार्यक्रमवर्णनम्
जहां उत्तरीय प्रेक्षागृहमंडप था वहां पर आया यहां पर दाक्षिणात्यप्रेक्षागृहमंडप की तरह समस्त वक्तव्यता जानना चाहिये. अर्थात् इसके बहुमध्यदेश की पश्चिम में, उत्तर में पूर्व में और दक्षिणदिशा में द्वारक्रम से बहुमध्यदेशभागस्थित अक्षपटक आदि से लेकर प्रत्येक द्वारस्थित द्वारशालाओं आदि के व्यारूपों तक को १५ वस्तुओं की सबभी पूजा विधियां जानना चाहिये. इसके बाद वह दक्षिणात्य स्तंभपंक्ति के समीप आया, वहां पर भी पहिले की तरह, स्तंभो शालभञ्जिकाओं और व्यालरूपों का प्रमार्जनादि से लेकर धूपदानतक का सब कार्य उसने किया - ऐसा जानना चाहिये. इसके बाद वह उत्तरीय मुखमण्डप और उत्तरीयमुखमण्डप के बहुमध्यदेशभाग में आया, वहां आकरके उसने वहां के अक्षपादक, मणिपीठिका एवं सिंहासन इन सब का पहिले की तरह से ही सब धूपदानतक का कार्य संपन्न किया. ( पच्चत्थिमिल्लेदारे तेणेव०, उत्तरिल्ले दारे दाहिणिल्ला खंभपंत्ती, सेस तं चैव सव्वं ) इसके बाद वह पाश्चात्य द्वार पर आया - वहां पर भी उसने द्वारशाखाओं की शालभञ्जिकाओं को एवं व्यालरूपों का प्रमार्जनादि से लेकर धूपदानतक का सब कार्य किया इसके बाद उत्तरीय द्वारस्थित दाक्षिणात्य स्तंभपंक्ति के पास आया, वहां आकरके उसने स्तंभशाल भंजिकाओं का एवं व्यालरूपों का संमार्जनादि से लेकर धूपदानतक का तं चैव सव्वं ) पछी ते उत्तरीय प्रेक्षागृहमंडप तरई गये। भही पण हाक्षिणात्य પ્રેક્ષાગૃહમંડપની જેમ જ બધી વિગત સમજવી જોઇ એ. એટલે કે એના બહુમધ્યદેશના પશ્ચિમમાં, ઉત્તરમાં, પૂર્વમાં અને દક્ષિણદેશામાં દ્વારકમથી બહુમધ્યદેશભાગ સ્થિત અક્ષપાટક વગેરેથી માંડીને દરેકે દરેક દ્વારસ્થિત શાળાઓ વગેરેના વ્યાલરૂપા સુધીની ૧૫ વસ્તુઓની પૂર્વોક્ત બધી પૂજાવિધિ પૂરી કરી. આમ સમજવું જોઇએ. ત્યારપછી તે દાક્ષિણાત્ય સ્તંભ ૫ક્તિની પાસે આવ્યા. ત્યાં પણ પહેલાની જેમજ સ્ત ંભા, શાલભ`જિકાએ અને વ્યાલરૂપાનુ પ્રમાન વગે રૈથી માંડીને ધૂપઢાનાંત સુધીની સર્વ ક્રિયાએ તેણે પૂરી કરી. ત્યારપછી તે ઉત્તરીય મુખમાંડપ અને ઉત્તરીય મુખમંડપના બહુમધ્યદેશભાગમાં આવ્યા. ત્યાં પહેાંચીને તેણે ત્યાં અક્ષપાટક, મણિપીઠિકા અને સિંહાસન આ બધાનુ પહેલાણી नेमन धूपदान सुधीनुं अर्थ संपन्न यु. ( पच्चत्थिमिल्ले दारे तेणेव ० उत्तरिल्ले दारे दाहिणिल्ला खभपंत्ती, सेस तं चैव सव्वं ) त्यारपछी ते पाश्चात्य द्वार तरई ગયા. ત્યાં પણ તેણે દ્વારશાખાઓની, શાલભ'જિકાએની અને વ્યાલરૂપાની પ્રમાના વગેરેથી માંડીને ધૂપદા સુધીની બધી પૂજાવિધિએ સપન્ન કરી. ત્યારપછી તે ઉત્તરીય દ્વારસ્થિત દાક્ષિણાત્ય સ્તંભપંક્તિની પાસે ગયા. ત્યાં જઈને તેણે સ્ત'ભ શાલભ'જિકાઓનુ' અને વ્યાલરૂપાનુ' સમાન વગેરેથી માંડીને ધૂપદાન
શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્ર : ૦૧
६४७