________________
४४६
राजप्रश्नीयसूत्रे इत्यारभ्य 'प्रतिरूपा' इति पर्यन्तानि पदानि संग्राह्याणि, तदर्थः प्राग्वत् ।
तेषु-पूर्वोक्तेषु खलु ‘जातिमण्डपकेषु यावत् मालुकामण्डपकेषु जातिमण्डपादिमालुकामण्डपपर्यन्तेषु मण्डपेषु, बहवः-अनेके पृथिवीशिलापट्टकाः-पृथिवीशिलारूपाःपट्टकाः-आसनविशेषाः प्रज्ञप्ता इत्यग्रिमेण योगः, ते कीदृशाः १ इति जिज्ञासायायाह-'हंसासनसंस्थिताः-यावद् दिक्सौवस्तिकासनसंस्थिताः' हंसासनसंस्थिता' इत्यारभ्य 'दिक्सौवस्तिकासनसंस्थिता' इति पर्यन्तानि पदानि संग्राह्या णि, तथाच केचित् हंसासनसंस्थिताः-हंसासनाकारेण स्थिताः एवं केचित्-क्रौञ्चा सनसंस्थिताः, केचित् गरुडासनसंस्थिताः, केचित् उन्नतासनसंस्थिताः, केचित् तथा - सर्वथा रत्नमय हैं. यावत् पदसे यहां इस सर्वरत्नमय पदसे लेकर प्रतिरूपतकके समस्तपदोंका संग्रह हुआ है. इनपदोंका अर्थ पहिले यथास्थान लिखा जा चुका है।
इन जाति मंडपोंसे लेकर मालुकामंडप तकके जितने भी मंडप हैं- उन सबमें अनेक पृथिवीशिलापट्टक-पृथिवीशिलारूषपट्टक-आसनविशेष कहे गये हैं. ये पृथिवीशिलापट्ट आसन विशेष 'हंसासनसंस्थिता' हंसासनका जैसा आकार होता है उस आकारवाले हैं, सो सब ऐसे आकारवाले नहीं हैं किन्तु-केचित्' कोई पृथिवी शिलापट्टक ही ऐसे आकारवाले हैं. यही बात यहां यावत् पदसे कही गई है. अतःकितनेक पृथिवीशिलापट्टक ऐसे भी हैं कि जिसका आकार क्रौचासनके है, कितनेक एसे भी हैं कि जिसका आकारगरुडासनके जैसा है, બધા મંડપ આકાશ તેમજ સ્ફટિકની જેમ નિર્મળ છે, તથા સર્વથા રત્નમય છે, થાવત્ પદથી અહીં આ સર્વ રત્નમય પદથી માંડીને પ્રતિરૂપ સુધીના બધાં પદોને સંગ્રહ થયો છે. આ પદોને અર્થ પહેલાં યથાસ્થાને લખવામાં આવ્યો છે.
આ જાતિમંડપથી માંડીને માલુકામંડપ સુધીના જેટલા મંડપ છે, તે બધામાં ઘણા પૃથિવીશિલાપટ્ટકે પૃથિવીશિલારૂપ પટ્ટકે આસન વિશેષ–કહેવામાં भाव्या छे. मे पृथिवाशित भासन विशेष हंसासन संस्थिताः सन 24 मा.२ વાળા આસન વિશેષ હોય છે, તેવા આકારવાળાં છે. પણ બધાં આ જાતના આકારવાળા તે નથી જ પણ કેચિત’ પૃથિવીશિલાપટ્ટક જ આ જાતના આકારવાળાં છે. એ જ વાત એહીં “યાવત્ ” પદથી કહેવામાં આવી છે. કેટલાક પૃથિવીશિલા પટ્ટક એવા પણ છે કે જેમને આકાર કોંગાસન જેવે છે. કેટલાક એવા પણ છે કે જેમનો આકાર ગરુડાસન જેવું છે, કેટલાક એવા પણ છે કે જેમને
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
