________________
सुबोधिनी टीका, सू. ४६ सूर्याभेण नाटयविधिप्रदर्शनम्
द्रुतनामानं नाम दिव्यं नाव्यविधिमुपदर्शयन्ति ।२२। विलम्बितं नाम नाट्यविधिमुपदर्शयन्ति ।२३। द्रुतलिम्बितं नाम नाटयविधिमुपदर्शयन्ति ।२४। अश्चितं २५, रिभितम् २६ अश्चितरिमितम् २७, आरभट २८ भसोलम् २९ आरभटभसोलम् ३० उत्पातनिपातपरिनिपातप्रवृत्त सङ्कुचितं प्रसारितं रीतारीतं भ्रान्त संभ्रान्तं नाम दिव्यं नाटयविधिमुपदर्शयन्ति ॥३१॥ ॥ ४६॥ नाटकविधिका प्रदर्शन किया। इसके बाद विलम्बित-विलम्बयुक्त-२३ बीं नाटकविधिका प्रदर्शन कराया. बादमें द्रुतविलम्बित-पहिले द्रुत बादमें विलम्बित ऐसी २४ वीं दिव्य नाटकविधिका प्रदर्शन कराया। इसके अनन्तर उन्होंने प्रशस्तगमनकी रचनासे युक्त २५ वीं दिव्य नाटकविधिका प्रदर्शन कराया, । रिमित इस नामकी २६ वीं नाटकविधिका प्रदर्शन कराया. । अश्चितरिभित-अश्चित एवं रिमित इन दोनों गुणोंसे युक्त, २७ बी दिव्य नाटकविधिका उन्होंने प्रदर्शन कराया, । आरभट-आरभट इस नामकी २९ वीं दिव्य नाटकविधिका उन्होंने प्रदर्शन कराया, आरभट भसोल-इन दोनों की रचनासे युक्त ३० वी नाटकविधिका उपदर्शन कराया. उत्पात. निपातपरिनिपातप्रवृत्त-उत्पात-कूदना, निपात-नीचे गिरना, परिनिपाततिग्छे गिरना -इनमें प्रवृत्ति युक्त, संकुचित-संकोचयुक्त, प्रसारित-हस्तचरणादिकोंके पसारने से युक्त, रीतारीत-गमनागमनयुक्त, भ्रान्त-भ्रमणयुक्त, संभ्रान्त-बहुत सुन्दर भ्रमणसे युक्त, इन इन सब विशेषणोंसे विशिष्ट ऐसी ३१ वी दिव्य नाटकતેમણે વ્રત–જલદી ત્વરાથી યુક્ત એવી ૨૨ મી નાટકવિધિનું પ્રઠર્શન કરાવ્યું. ત્યાર પછી વિલમ્બિત વિલબયુક્ત-૨૩ મી નાટકવિધિનું પ્રદર્શન કરાવ્યું ત્યાર પછી દ્રત વિલંબિત–પહેલાં દ્રત અને પછી વિલંબિત એવી ૨૪મી દિવ્ય નાટકવિધિનું પ્રદર્શન કરાવ્યું ત્યારપછી તેમણે પ્રશસ્ત ગમનની રચનાથી યુક્ત ૨૫મી દિવ્ય નાટકવિધિનું પ્રદર્શન કરાવ્યું રિભિત આ નામની ૨૬ મી નાટકવિધિનું પ્રદર્શન કરાવ્યું અંચિત–રિભિત અંચિત અને રિભિત આ બંને ગુણોથી યુક્ત ર૭ મી. દિવ્ય નાટકવિધિનું તેમણે પ્રદર્શન કરાવ્યું. આરભટ-આરભટ આ નામની ૨૮ મી દિવ્ય નાટકવિધિનું તેમણે પ્રદર્શન કરાવ્યું, ભસલ આ નામની ર૯ મી દિવ્ય નાટ્યવિધિન તેમણે પ્રદર્શન કરાવ્યું. આભટ-ભસલ આ બંનેની રચનાથી યુક્ત ૩૦મી નાટકવિધિનું ઉપદર્શન કરાવ્યું. ઉત્પાત, નિપાત, પરિનિપાત પ્રવૃત્ત, ઉત્પાત કૂદવું નિપાત નીચે પડવું, પરિનિપાત–વાંકુ પડવું, આ સર્વમાં પ્રવૃત્તિયુક્ત, સંકુચિત-સંકેયુક્ત, પ્રસારિત-હાથપગ વગેરેને ફેલાવવાથી युश्तशतारीत - आमना गमन, युत, Giत-श्रमायुत, सांत - बहु सुंदर
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
