SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 284
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ २७२ राजप्रश्नीयसूत्रे ___ मूलम् - किं ते ? उरेण मदं सिरेण तारं कठेण वितारं तिविहं तिसमयरेयगरइयं गुंजावंक कुहरोवगूढं रत्तं तिट्ठाणकरणसुद्धं सकुहरगुंजंत वसततीतललयगहसुपउत्त महुर सम सललियं मणोहर मिउरिभियपयसंचार सुरइ सुणइ वरचारुरूव, दिव्वं णमुसज्ज गेयं पगायावि होत्था ॥ सू० ४० ॥ छाया—किंते उरसि मन्दं शिरसि तारं कण्ठे वितारं त्रिविधं त्रिसमय रेचकरचितं गुआऽवक्रकुहरोपगूढं रक्तं त्रिस्थानकरणशुद्धं सकुहरगुञ्जवंश 'किंते ? उरेण मंदं सिरेण तारं' इत्यादि । सूत्रार्थ-(ते) उन पूर्वोक्त देवकुमारोंने एवं देवकुमारिकाओं ने (किं) किस प्रकार से (गेय) गाना गाया यही बात सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा प्रकट की है वे कहते हैं कि उन लोगों ने (उरेण मंद) पहिले तो गान को हृदय में मन्दरूप से उठाया-गाया बाद में (सिरेण तारं ) शिर में उसे पहिले की अपेक्षा कुछ ऊँचे स्वर से उठाया. (तिविहं तिसमयरेयगरइयंगुंजावककुहरोवगूढरत्तंतिट्ठाणकरणसुद्धं ) इस तरह जो भी गाना उन्होंने गाया वह उक्त इन तीन प्रकार से करके गाया अतः वह प्रत्येक उनका गाना त्रिसमय रेचक से रचित था. रेचक शब्द का अर्थ है श्वास को बाहर निकालना त्रिसमयका अर्थ है तीन काल विभाग विशेष जिस रेचक में हैं वह इस रेचक से जो गाना संपन्न होता है वह गाना त्रिसमय रेचक रचित __ 'किंते १ उरेण मद सिरेण तार' इत्यादि । सूत्रा---(ते) पूरित ते मारे। तभ०४ मारिया (किं) पी शत (गेयं ) जाता गाय ते सही सूत्र॥२ मा सूत्र 43 2 रे छ-त। छ- ते साये ( उरेण मंद) पद तो तयम म म ३५मां उपायु. त्या२ पछी (सिरेण वितारं ) शिरमा तेन पता २di x अया सा पाउयुगायु त्या२ पछी ( कंठे वितार) मा पधारे स्वरे उपायु (तिविहं तिसमयरेयगरइयं गुंजावककुहरोवगूढं रत्तं तिट्टाणकरणसुद्ध) मा प्रमाणे તેમણે જે કંઈ ગાયું તે પૂર્વોક્ત ત્રણ રીતે ગાયું. એથી તેમનું દરેકે દરેક ગીત ત્રિસમય રેચકથી રચિત હતું. રેચક શબ્દનો અર્થ થાય છે શ્વાસને બહાર કાઢો. ત્રિસમયને અર્થ આ પ્રમાણે છે કે ત્રણ કાળ વિભાગ વિશેષ જે રેચકમાં છે તે, આ રેચકથી જે ગીત યુક્ત હોય છે જે ગીત ત્રિસમય રેચક રચિત હોય છે. તેમજ તેમનું તે તે ગીતે શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
SR No.006341
Book TitleAgam 13 Upang 02 Rajprashniya Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1990
Total Pages718
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_rajprashniya
File Size39 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy