________________
सुबोधिनी टीका. सू. ३५ सूर्याभस्य समुद्घात्तकरणम्
२६३ बोध्यः, तथा च - नानामणिकनकरत्नविमलमहार्हनिपुणोपचितदेदीप्यमानविरचितमहाभरणकटकत्रुटितवरभूषणोज्ज्वलं पीवरम् इति प्रलम्बम् एषां व्याख्याऽनन्तरोक्तसूत्रादवगन्तव्या वामं भुजं प्रसारयति । ततः-प्रसारिताद्वामभुजात् खलु सदृशीनां - समानाकारसम्पन्नानां सदृक्त्वचा - सदृशवर्णयुक्तत्वक्सम्पन्नानाम् , सदृग्वयसां-समानवयः सम्पन्नानाम् सदृशलावण्यरूपयौवनगुणोपपेतानां-समान लावण्याकृतितारुण्य-दाक्षिण्यप्रभृतिगुणसम्पन्नानाम् , एकाभरणवसनगृहीतनिर्योगानाम्-धारितसमानभूषणवस्त्रनाटयोपकरणानाम् , द्विधातःद्वयोः पार्श्वयोः संवेल्लिताग्रन्यस्तानां-धारितसंवेष्टिताग्रोत्तरीयणाम् आविद्धतिलकाऽऽभेलानां-धारिततिलकशिखराणाम् , पिनद्धौवेयककञ्चुकानां-धारितग्रीवाभरणकञ्चुकानाम् नानामणिरत्नभूषणविरचिताङ्गप्रत्यङ्गानां - बहुविधमणिरत्नयुक्तभूषणशोभिताङ्गोपाङ्गानाम् , चन्द्राऽऽऽननानां-चन्द्रमुखीनाम् , चन्द्रा समललाटानाम्-अर्द्धविभक्तचन्द्रसमान ललाटयुक्तानाम् , चन्द्राधिकसौम्यदर्शनानाम्चन्द्रतोऽप्यधिकालादकदर्शनवतीनाम् । उल्कानामिव उद्द्योतमानानाम्-प्रकाशमानानाम् , शृङ्गारागारचारुवेषाणां-शृङ्गाराणामगाराणि-गृहाणि-शृङ्गारसम्पन्नाः ताश्च ताः चारवेषा-सुन्दरवेषसम्पन्नास्तासाम् , तथा-हसितभणितस्थितविलाससललितसंलापनिपुणयुक्तोपचारकुशलानाम्-हसितं-हसनं, भणितं - भाषणं स्थितं-स्थिति; विलास:-क्रीडनम् , सललितसंलापः-लीलासहितपरस्परभाषणम् , निपुणयुक्तोपचार:-पटुपुरुषयोग्यरचना एषु कुशलानां-चतुराणाम् , तथा-गृहीतौजसा-धृतशारीरिकसामर्थ्यानाम् , तथा-नाटयसज्जानां-नृत्यतत्पराणाम् , एतादृशीनां देवकुमारिकानाम् , अष्टशतम्-अष्टाधिकशतं निर्गच्छति-सूर्याभदेवस्य वामभुजाद् निःसरति ॥ सू० ३५ ॥ शारीरिक सामर्थ्य को धारण करनेवाली, एवं नाटक करने में तत्पर बनी हुई ऐसी १०८ देवकुमारिकाएँ निकली, ॥ सू० ३५ ॥
इस सूत्र का टीकाथ इस मलार्थ के जैसा हि है सिर्फ यहां ‘णाणामणि' के जाव पद से नानामणि इस सूर्वोक्त पाठ से लेकर 'पीवर' तक का पाठ संग्रह किया गया है । सू० ३५ ॥ પરસ્પર વાર્તાલાપમાં, તેમજ ચતુર પુરુષ યોગ્ય રચનામાં અતીવ કુશળ શારીરિક સામર્થ્યને ધારણ કરનારી અને નાટક કરવામાં તત્પર બનેલી એવી ૧૦૮ દેવ કુમારિકાઓ પ્રકટ થઈ
या सूत्रन अथ भूल म २ ४ छ. ३४॥ मही 'णाणामणि' न यावत् ५४थी 'नानामणि' मा पूर्वरित ४थी भांडी 'पीवर 'सुधीनी पाउने। સંગ્રહ થયે છે. પૂર્વોક્ત પાઠને અર્થ ૩૪ સૂત્રમાં કરવામાં આવ્યો છે. એ સૂ.૩૫૫
શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્રઃ ૦૧