________________
सुबोधिनी टीका. सू. २१ भगवद्वन्दनार्थ सूर्याभस्य गमनव्यवस्था १७३ रूपम् , तथा-दिव्यत्रुटितशब्दसंप्रणादितं दिव्यानां-देवलोकभवानां त्रुटितानांवाद्यानां वेणुवीणामृदङ्गादीनां ये शब्दास्तैः संप्रणादित-सम्यक् श्रोत्रमनोहारीतया प्रकर्षण नादितं-गुञ्जितम् , तथा-अप्सरोगणसङ्घविकीर्णम्-अप्सरसां ये गणाःसमूहास्तेषां यः सङ्घसमुदायस्तेन विकीर्णं व्याप्तम् , तथा प्रसादीयं, दर्शनीयम् , अभिरूप प्रतिरूपम् एतत्पदचतुष्टयं पूर्वव्याख्यातमेव ॥ सू. २० ॥
मूलम् -तस्स णं पेच्छाघरमंडवस्स बहुसमरमणिज्जं भूमिभागं विउव्वइ जाव मणीणं फासो। तस्स णं पेच्छाघरमंडवस्स उल्लोयं विउबइ ईहामियउसभतुरगनरमगरविहगवालगकिन्नररुरुसरभचमरकुंजरवणलयपउमयभत्तिचित्तं जाव पडिरूवं । तस्स णं बहुसमरमणिज्जस्स भमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थ णं महं एगं वइरामयं अक्खाडगंविउव्वइ । तस्स णं अक्खवाडयस्स बहुमज्झदेसभागे एत्थणं महं एगं मणिपेढियं विउव्वइ । अटुजोयणाई आयामविक्खंभेणं चत्तारिजोयणाइं बाहल्लेणं सव्व-मणिमयं अच्छं सणं जाव पडिरूवं । तीसेणं मणिपेढियाए उवरि एत्थणं महं एगं सीहासणं विउव्वइ, तस्स णं सीहासणस्स इमेयारूवे वण्णाबासे गंधसे युक्त होनेके कारण गन्धकी एक बत्ती तुल्य हो रहा था. तथा दिव्य त्रुटितों-बाजोंकी-वेणु, वीणा, मृदङ्ग आदिकोंकी श्रोत्र मनोहारी ध्वनिसे यह गुजित बना हुआ था. अप्सराओंके गणके गण इसमें इधर उधर बैठे हुए थे. इन्हीं सब बातोंसे यह प्रेक्षागृह मंडप प्रासादीय, दर्शनीय अभिरूप एवं प्रतिरूप बना हुआ था. इन चारों पदों की व्याख्या पहिले की जा चुकी है ॥ सू० २० ॥ બત્તી જે થઈ રહ્યો હતે. તેમજ દિવ્ય વાજાઓની વેણું, વીણ, મૃદંગ વગેરેના શ્રવણ મધુર ધ્વનિથી તે ગુજિત હતે. અપ્સરાઓના ટોળે ટોળાં તેમાં આમ તેમ બેઠા હતાં, આમ બધી રીતે જોતાં તે પ્રેક્ષાગૃહ મંડળ પ્રાસાદીય, દશનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ બનેલો હતે. પ્રાસાકીય વગેરે ચારે પદોની વ્યાખ્યા પહેલાં કરવામાં આવી ગઈ છે. સૂ૦ ૨૦ છે
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧