________________
सुबोधिनी टीका. सू. २० भगवद्वन्दनार्थ सूर्याभस्य गमनव्यवस्था १७१ मृगादि पालतान्तानां या भक्तयो-रचनाश्चित्राणि, ताभिश्चित्रम्-अद्भुतम् तथा कञ्चनमणिरत्नस्तुपिकाकं-काञ्चनं-सुवर्ण तन्मय्यः एवं मणिमय्यः रत्नमय्यश्च स्तृपिकाः-स्तम्माः यत्र तादृशम् , नानाविधपञ्चवर्णघण्टापताका परिमण्डिताग्रशिखरं-नानाविधाः अनेकप्रकारा ये पञ्चवर्णघण्टापताका:-कृष्ण-नील-रक्तपीत-श्वेतरूपपश्चवर्णाः घण्टाः पताकाश्च, ताभिः परिमण्डितं-सुशोभितम् , अग्रशिखरम्-अग्रभागरूपं शिखरं यस्य तादृशम् , तथा चपलं-चञ्चलं, मरीचिकवचं-किरणजालपरिक्षेपं विनिर्मुश्चत्-निःसारयत् , तथा-लायितोल्लोयितमहितंलाइतं-यद् भूमेोमयादिना लेपनं, उल्लोइयं-कुडयानां मालस्य च सेटिकादिभिरुपलेपनं सम्मृष्टीकरणम् , तेन महितम्-शोभितम् , तथा गोशीर्षसरसरक्तचन्दनदर्दरदत्तपश्चाङ्गुलितलं - गोशीर्ष – हरिचन्दनाख्यचन्दनविशेषः, सर-रसमयं रक्तचन्दनं-प्रसिद्धम् , एतदुभयपङ्केन दर्दरं प्रचुरं यथा स्यात्तथा-चपेटाकारेण दत्ताः पञ्चाङ्गुगुलितलाः-पञ्च अङ्गुलयो यत्र तादृशास्तलाः-हस्तका यत्र ताहशम् , तथा – उपचित - चन्दकलशम् - उपचिताः-निहिताः चन्दनकलशा:सबकी रचनाओंसे वह अद्भुत था. कांचन-सुवर्ण, मणि, और इन सबके वहां के स्तम्भ बने हुए थे. इसका अग्रभागरूप शिखर अनेक प्रकारके कृष्ण, नील रक्त, पीत, श्वेतरूप पांचवर्णोंवाले घण्टाओं और पताकाओंसे सुशोभित था, चपल किरणजालके परिक्षेपको निकाल रहा था. गोमयादिकसे इसकी भूमि लिपी हुई थी. भीतें इसकी चूनेकी कलईसे पुती हुई थीं-इस कारण यह बडा सुहावना लग रहा था. गोशीर्ष – हरिचन्दन, एवं रसमय रक्त चन्दन इन दोनोंके पङ्कसे युक्त हुए हाथे वहां लगाये हुए थे. हाथोंकी पांचों अंगुलियां उन हाथों में उलछरी हुई थीं, हाथोंके तलभाग हरिचन्दन एवं रसमय रक्तचन्दनके लेप से लिप्त बने हुए थे. इसमें चन्दन चर्चित घट रखे લિની આ સર્વેની રચનાઓથી તે અદ્દભુત હતું, તે મંડપના બધાં ખંભે કાંચન, સુવર્ણ અને રત્નોના બનેલા હતા. તેને અગ્રભાગ રૂ૫ શિખર ઘણી જાતના કૃષ્ણ, નીલ, રક્ત, પીત, શ્વેત રૂપ પાંચ વર્ણોવાળા ઘંટાઓ તેમજ પતકાઓથી સુશોભિત હતું. ચપળ હતું. તે રોમેર કિરણેને વિખેરી રહ્યું હતું. છાણ વગેરેથી તેને ભૂમિ ભાગ લીંપેલ હતું. તેની ભીંતે ચૂનાના ધોળથી અલિપ્ત હતી તેથી તે અતીવ મનહર લાગતો હતે, ગશીર્ષ, હરિચંદન, અને રસમય રક્ત ચંદન આ બંનેના પંકથી યુક્ત થયેલા થાળાઓ ત્યાં લગાડવામાં આવ્યા હતા. હાથની પાંચે પાંચ આંગળીઓ તે થાળાઓમાં સ્પષ્ટ પણે બહાર દેખાઈ આવતી હતી. થાળાઓના મધ્ય ભાગ હરિચંદન અને રસમય લાલચંદન લેપથી લિસ હતા. તેમાં ચંદન
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
