________________
१५५
"
9
सुबोधिनी टीका. सू. १७ भगवद्वन्दनार्थ सूर्याभस्य गमनव्यवस्था वरकनकस्य - जात्यसुवर्णस्य यो निकष: कपपट्टोपरिसंघर्षणम् सुवर्णशिल्पकम् - सुवर्णस्य यत् शिल्पकम् - आभूषणादि, वरपुरुषवसनम् - वरपुरुषो - वासुदेवस्तस्य यद्वसनं पीतं वस्त्रम्, वासुदेववस्त्रं पीतमेव भवतीति तदुपादानम्, तथा आर्द्रकीकुसुमम्आर्द्रकी - आर्द्रकलता, तस्या कुसुमं पुष्पम्, चम्पाकुसुमम्- चम्पापुष्पम्, कूष्माण्डिका कुसुमम् कूष्माण्डका - कूष्माण्डलता तत्पुष्पम् तडवडाकुसुममिति वा 'तडबडा' इति देशीयः स्त्रीलिङ्ग शब्दो वृक्षविशेषार्थ:, 'आउली' इति भाषाप्रसिद्धो वृक्षविशेषस्तस्य कुसुमम्, घोषात की कुसुमम् घोषात की 'तुराई इतिप्रसिद्धो लताविशेष स्तस्याः पुष्पम् सुवर्णयूथिका कुसुमम् सुवर्णयूथिका- 'जुई' इति पुष्पवृक्षविशेषः, तस्य कुसुमम्, सुहिरण्यकाकुसुमम् - सुहिरण्यका वनस्पतिविशेषः, तस्या कुसुमम्, कोरण्डकवर माल्यदाम - कोरष्टकं स्वनामख्यात पुष्पजातिवृक्षविशेषः, तस्य यानि के संयोगसे जनित वस्त्रादिगतराग, वरकनक - जात्यसुवर्ण, वरकनकनिकषजात्य सुवर्णकी, कसोटी पर रही हुई लकीर, सुवर्णशिल्पक-सुवर्णके आभूषण आदि, चरपुरुपवसन - वरपुरुष - वासुदेव के पीत वस्त्र, ( वासुदेव के वस्त्र पीले ही होते हैं इसलिये यहां उनका उपादान किया गया है ) आर्द्रकी कुसुम-आर्द्रकलताका पुष्प, चम्पाकुसुम - चम्पापुष्प, कूष्माण्डिका पुष्प - काशीफलकी लता का पुष्प, तडवडाका फूल, ( तडवडा यह देशीय स्त्रीलिङ्ग शब्द है और विशेषरूप अर्थका वाचक होता है ) आउलीका पुष्प ( आउलीजातिका एक वृक्षविशेष होता है ) घोषातकी पुष्प ( घोषतकी नाम तोरईका है इसकी बेल का पुष्प पीला होता है ) सुवर्णयूथिका- सोनाजुहीका पुष्प, सुहिरण्यका कुसुम - सुहिरण्यकावनस्पतिविशेषका फूल, कोरण्टक वरमाल्यदाम कोरण्टक इस नाम से प्रसिद्ध वृक्ष श्रेष्ठपुष्पोंकी माला वीयककुसुम - वीयक इस नामके वृक्षविशेष
રાગ, વર કનક–જાત્યસુવર્ણ, વર કનક નિકષ-જાત્યસુવર્ણની કસેાટી ઉપરની લીટી, સુવર્ણ શિલ્પક સુવર્ણના આભૂષણા વગેરે, વર પુરૂષ વસન-વરપુરૂષ વાસુદેવના પીળા વસ્ત્ર ( વાસુદેવના વચ્ચેા પીળા જ હાય છે એથી અહીં તેમનુ ઉપાદાન अश्वामां माव्यु छे.) माई डी सुभ-भाई सता विशेषनु पुष्य, यभ्यासुभચમ્પાપુષ્પ, કુષ્માંડિકાપુષ્પ-કાશીફળની લતાનું પુષ્પ તડવડાતુ પુષ્પ, ( તડવડા દેશીય સ્ત્રીલિંગ શબ્દ છે. અને વૃક્ષ વિશેષ રૂપ અના વાચક છે. ) આઉલીનું પુષ્પ ( આઉલી જાતિનુ' એક વૃક્ષ વિશેષ હાય છે) āાષાતકી પુષ્પ ( ધેાષાતકી નામ તુરીયાનુ` છે. આની વેલનુ પુષ્પ પીળું હાય છે. ) સુવર્ણ સૂથિકા-સાના જુહીનું પુષ્પ સુહિરણ્યનું... પુષ્પ-સુહિરણ્ય-વનસ્પતિ-વિશેષનુ પુષ્પ કેારક વરમાલ્યદામ—કાર ટક આ નામથી પ્રસિદ્ધ વૃક્ષના પુષ્પાની માળા, ખીયક કુસુમ-ખીયક
શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્ર : ૦૧