________________
१४
औपपातिक
•
सिंघाडग-तिग- चउक्क-चच्चर-पणियावण- विविहवत्थुपरिमंडिया सुरम्मा नरवइपविणमहिवइपहा अणेगवरतुरग मत्तकुंजर रहपहनिष्पन्नं सुखं यस्यां सां तथा ततः पदत्रयस्त्र - विपिगिवणिक्क्षेत्रं चासौ शिल्प्याकीर्णा चासौ निर्वृतसुखाः चेति विगृह्य कर्मधारयः । सिंगाडग-तिग- चउक्क - चच्चर-पणियावणविविवत्थुपरिमंडिया ' शृङ्गाटकत्रिकचतुष्कचत्वरपगिताऽऽपणविविधवस्तुपरिमण्डिता, तत्र–शृङ्गाटकं—त्रिकोणं स्थानम्, त्रिकं यत्र त्रयो मार्गा मिलिताः, चतुष्कं - यत्र चत्वारो मार्गा मिलन्ति, चत्वरं-यत्र विविधमार्गसंगमः, एषु स्थानेषु पणितं - पणनं क्रयविक्रयव्यवहारस्तदर्थं ये - आपणाः-हट्टास्तेषां विविधवस्तूनि - विक्रेयद्रव्याणि तैः परिमण्डिता - सुशोभिता । 'सुरम्मा' सुरम्या 'नरवइपविणमहिवइपहा ' नरपतिप्रविकीर्णमहीपतिपथानरपतिना भूपेन प्रविकीर्णः - गमनागमनाभ्यां व्याप्तः, महीपतिपथः - राजमार्गों यस्यांसा । लोगोंकी प्रत्येक आवश्यक प्रयोजनकी सिद्धि होते रहने से चित्तवृत्ति सुखित बनी रहती थी, (सिंघाडग-तिग- चउक्क - चच्चर-पणियात्रण- विविद्यवत्थुपरिमंडिया) शृंगाटक - त्रिकोणस्थानमें, त्रिक-तीनमार्ग जहां पर आकर मिले होते हैं ऐसे स्थानमें, चतुष्क- जहां चार रास्ते आकर मिलते हैं ऐसे स्थान में, चत्वर - जहां अनेक प्रकारके मार्गों का संगम होता है ऐसे स्थानमें, क्रय और विक्रय करनेके निमित्त अनेक दुकाने बनी हुई थीं, जो सदा अनेक प्रकारकी विक्रेय वस्तुओंसे परिमण्डित रहा करती थीं; ऐसी दुकानोंसे यह नगरी सुरम्य थी । शोभा भी नगरीकी निराली होनेसे यह नगरी स्वयं ( सुरम्मा) देखनेबालोंके मनको आह्लादकारक हो रही थी । ( नरवइप विइण्णम हिवइपहा ) इसके राज - मार्ग नरपतिके गमन और आगमनसे सदा व्याप्त बने रहते थे । (अणेगवरतुरगઘણા હતા તેથી લેાકેાની પ્રત્યેક આવશ્યક પ્રયેાજનની સિદ્ધિ થતી રહેતી હાવાથી चित्तवृत्ति सुणभय मनी रहेती हुती. (सिंघाडग-तिग- चउक्क - चच्चर -पणियावणविविहवत्थुपरिमंडिया ) शृंगार४ - त्रिषु स्थानमां, त्रि-त्र रस्ता न्यां भावीने ભેગા થાય છે એવાં સ્થાનમાં, ચતુષ્ક- જ્યાં ચાર રસ્તા આવીને મળે છે એવાં સ્થાનમાં, ચત્વર--જ્યાં અનેક પ્રકારના માર્ગના સંગમ થાય છે એવાં સ્થાનમાં, ય અને વિક્રય કરવા નિમિત્તે અનેક દુકાનો બનાવેલી હતી જે સત્તા અનેક પ્રકારની વેચવાની વસ્તુઓથી શે।ભિત રહ્યા કરતી હતી. એવી દુકાનેાથી रमा नगरी सुरभ्य ( सुन्दर ) हुती. शोला પણ આ નગરીની નિરાલી होवाथी ते ( सुरम्या ) लेनारना भनने आया४४।२४ थती ( सागती ) डी. (नरवइपविइण्ण महिवइपहा ) भेना रात्रभार्ग नश्यतिनां गमन भागभनथी सहा व्याप्त अनेसा रहेता हता. ( अणेगघरतुरग-मन्तकुंजर - रहपहकर -