________________
५०२
औपपातिक
वंदइ णमंसई, वंदिता णमंसित्ता नच्चासपणे नाइदूरे सुस्सूसमा - णे णमंसमाणे अभिमुहे विणएणं पंजलिउडे पजुवासमाणे एवं वयासी ॥ सू०२ ॥
मूलम् — जीवे णं भंते ! असंजए अविरए अ-पडि
वन्दते नमस्यति, 'वंदित्ता णमंसित्ता' वन्दित्वा नमस्यित्वा, 'नच्चासण्णे नाइदूरे ' नात्यासन्ने नातिदूरे 'सुस्म्रुसमाणे णमंसमाणे ' शुश्रूषमाणो नमस्यन् 'अभिमुहे विणणं पंजलिउडे पज्जुवासमाणे एवं वयासी' अभिमुखे विनयेन प्राञ्जलिपुटः पर्युपासीन एवमवादीत् । प्राग् व्याख्यातम् ॥ सू०२ ॥
टीका - अथात्मन उपपातस्य कर्मबन्धपूर्वकत्वात् कर्मबन्धविषये पृच्छति - ' जीवे णं भंते!' इत्यादि । ' जीवे णं भंते ! ' जीवः खलु भदन्त ! - भगवन् ! ' असंजए ' असंयतः=असंयमवान्–सर्व सावद्यानुष्ठानयुक्तः, 'अविरए ' अविरतः = प्राणातिपातादिविर
नमस्कार किया, (वंदित्ता णमंसित्ता नच्चासण्णे नाइदूरे सुरसमाणे णमंसमाणे अभिमुहे विणणं पंजलिउडे पज्जुवासमाणे एवं वयासी) वंदना नमस्कार करने के बाद फिर वे प्रभु के निकट सामने ही, न उनसे अति दूर न उनके अतिनिकट ही, किन्तु उचित स्थान पर विनयावनत होकर दोनों हाथों को जोड़कर बैठ गये, पश्चात् इस प्रकार बोले ॥सू.२॥
6
'जीवे णं भंते ! ' इत्यादि ।
गौतम भगवान् से क्या पूछा ? इस बात को इस सूत्र द्वारा सूत्रकार प्रदर्शित करते हैं- ( भंते ) हे भदंत ! जो ( जीवे) जीव ( असंजए ) असंयमी है --सर्व सावध
વાર આદક્ષિણપ્રદક્ષિણ , ( करिता वंदइ णमंसइ) पछी वंदना नभरार अर्था. (वंदित्ता णमंसित्ता नच्चासणे नाइदूरे सुस्सूसमाणे णमंसमाणे अभिमु विणणं पंजलिउडे पज्जुवासमाणे एवं वयासी) वहना नमस्र य पछी तेथे પ્રભુની પાસે સામે જ, ન બહુ ક્રૂર કે ન બહુ પાસે પણુ–ઉચિત સ્થાને, વિનયથી નમ્ર બનીને અન્ને હાથ જોડીને બેસી ગયા. પછી આ પ્રકારે ઓલ્યા (સૂ.૨) 'जीवे णं भंते' इत्याहि.
ગૌતમે ભગવાનને શુ પૂછ્યું ?–એ વાતને આ સૂત્રદ્વારા સૂત્રકાર પ્રદशित ४२ छे.- (भंते ) हे लहन्त ! ? (जीवे) व (असंजए) असंयमी छे