________________
पीयूषवर्षिणी-टीका सू. ३६ ज्योतिकदेववर्णनम्
मूलम्-तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महावीरस्स जोइसिया देवा अंतियं पाउन्भवित्था-बिहस्सई चंदसूर-सुक्क-सणिच्छराराहू धूमकेतु-बुहा यअंगारका यतत्त-तवणिज्ज
टीका-'तेणं कालेणं तेणं समएणं' इत्यादि । तस्मिन् काले तस्मिन् समये श्रमणस्य भगवतो महावीरस्य 'जोइसिया देवाअंतियं पाउभवित्था' ज्योतिष्का देवा अन्तिके प्रादुर्बभूवुः-श्रीमहावीरस्य समीपे प्रकटीभूताः। नामभिर्योतिष्कान् कथयति-'बिहस्सई' बृहस्पतयः-ज्योतिष्काणामसंख्यातत्वात् प्रत्येकं ते बहवः सन्ति-इति । 'चंद-सूर-सुक्क-सणिच्छरा' चन्द्रसूर्य शुक्रशनैश्चराः, 'राहू' राहवः, 'धूमकेउ-बुहा य' धूमकेतुबुधाश्च, 'अंगारका य' अङ्गारकाः-मङ्गलाश्च, किंवर्णा एते ? इत्याह-तत्त-तवणिज्ज-कणग-वण्णा' तप्त-तपनीय-कनक-वर्णाः-तप्ततनीयं-रक्तसुवर्ण, कनकं पीतसुवर्णं तद्वद्वर्णो येषां ते तथा । केचिद्रक्ताः केचित्पीता इत्यर्थः; तथा-जे य गहा जोइसंमि चारंचरंति' ये च ग्रहा ज्योतिषे
'तेणं कालेणं' इत्यादि।
(तेणं कालेणं तेणं समएणं) उस काल एवं उस समय में (समणस्स भगवओ महावीरस्स) श्रमण भगवान् महावीर के (अंतियं) समीप (जोइसिया देवा) ज्योतिषी देव (पाउब्भवित्था) प्रकटित हुए । ज्योतिषी देवों के ये नाम हैं(बिहस्सई चंद-सूर-सुक्क-सणिच्छरा राहू, धूमकेतु-बुहा य अंगारका य) बृहस्पति, चंद्र, सूर्य, शुक्र, शनैश्चर, राहु, धूमकेतु, बुध और अंगारक-मंगल। (तत्ततवणिज-कणग-वण्णा) ये देव तप्ततपनीय-रक्त सुवर्ण और कनक-पीत सुवर्ण इनके समान वर्णवाले होते हैं। (जे य गहा जोइसंमि चारं चरंति) उक्त से अतिरिक्त
' तेणं कालेणं ' त्याहि.
(तेणं कालेणं तेणं समएणं) तम त समयमा (समणस्स भगवओ महावीरस्स) श्रभरण नगवान महावीरनी (अंतिय) पासे (जोइसिया देवा) ज्योतिषी हेव (पाउन्भवित्था) ५४८ च्या. ज्योतिषी योनां नाम मा प्रमाणे छे-(बिहस्सई चंद-सूर-सुक्क-सणिच्छरा राहू धूमकेतु-बुहा य अंगारका य) मृरपति, यद्र, सूर्य, शु, शनैश्वर, राहु, धूभडेतु, सुध मने ॥२४-मास. (तत्ततवणिज्ज-कणग-वण्णा) ते त तपनीय-२४d सुवर्ण मने ४४-पीजi સુવર્ણના જેવા વર્ણવાળા હોય છે. અર્થાત કેટલાએક લાલવણુંવાળા તથા सामे पाजावाजा डाय छे. (जे य गहा जोइसंमि चारं चरंति) st